Uluslararası piyasalarda ham petrol fiyatlarının 50 doların üzerine çıktığı geçen ay akaryakıt fiyatlarına arka arkaya yapılan iki ayrı yüzde 5’lik zamdan sonra, ham petrol fiyatlarında gerileme yaşandı. TÜPRAŞ’tan edinilen verilere göre, otomatik fiyatlama çerçevesinde söz konusu düşüşler, Türkiye’de de Tüpraş’ın rafineri satış fiyatlarına biri 5 Kasım diğeri de 18 kasım’da olmak üzere iki defa fiyat düşüşü olarak yansıdı. 19 Ekim’de zam yapılırken 568 bin lira olan kurşunsuz benzinin rafineri satış fiyatı, 5 Kasım’da 534 bin, 18 Kasım’da da 489 bin liraya indi. Aynı şekilde, süper benzinin 19 Kasım’da 550.7 bin lira olan rafineri satış fiyatı önce 518 bine, son olarak da 475 bin liraya kadar düştü. Son bir aylık dönemde yaşanan bu iki düşüşle rafineri satış fiyatı kurşunsuz benzinden yüzde 13.9, süper benzinde yüzde 13.8 oranında azaldı.

Rafineri fiyatında yaşanan bu düşüşlerin ompa fiyatlarına yansıtılmaması için 19 Ekim’de zam yapılırken 1 milyon 176 bin liraya çıkarılan kurşunsuz benzinin ÖTV’si 5 Kasım’da 1 milyon 213 bin, 18 Kasım’da da 1 milyon 261 bin liraya yükseltildi. Süper bezninin de 19 Ekim’de 1 milyon 197 bin lira olarak belirlenen litre başına ÖTV’si önce 1 milyon 232 bin liraya, son olarak da 1 milyon 279 bin liraya yükseltildi.

Mazotta da aynı gelişme yaşandı. Son zammın yapıldığı 19 Kasım’da 609 bin lira olan mazotun rafineri satış fiyatı son bir aylık dönemde yüzde 7.8 oranında azalarak 19 Kasım itibariyle 562 bin liraya indi. Bu indirimin pompa fiyatlarına yansıtılmaması için de 733 bin lira olarak belirlenen motorin üzerindeki ÖTV tutarı 785 bin liraya yükseldildi.

Böylece akaryakıtın rafineri satış fiyatında yaşanan düşüşler, ÖTV tutarı artırılarak pompa fiyatlarına yansıtılmadı. Eğer, hükümet özel tüketim vergisi tutarını artırmayıp 19 Ekim’de belirlenen düzeyinde tutarak, rafineri satış fiyatındaki düşüşü pompa fiyatlarına yansıtsaydı, kurşunsuz benzinin halen (Ankara fiyatı) 2 milyon 293 bin lira olan pompa fiyatında yaklaşık yüzde 4.8, 2 milyon 296 bin lira olan süper bezinin fiyatında yüzde 4.6, motorinin 1 milyon 977 bin lira olan pompa fiyatında da yüzde 3.8’e yakın oranlarda indirim yapılabilecekti.

Petrol ürünlerinin özel tüketim vergisi tutarlarında bu ay içerisinde yatılan artırımlara ilişkin Bakanlar Kurulu kararının, artırımların yapıldığı tarihten geçerli olmak üzere önümüzdeki günlerde Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor.

YÜZDE 77’Sİ VERGİ

Vergi gelirlerini artırmaya yönelik olarak tercih edilen ÖTV artışları, akaryakıt üzerindeki vergi yükünü önemli ölçüde artırdı. Son zammın yapıldığı 19 Ekim’de yüzde 72.4 olan kurşunsuz benzin fiyatı içerisindeki KDV ve ÖTV’nin payı 18 Kasım’daki ÖTV artışıyla birlikte yüzde 76.3’e çıktı. Süper benzinde ise fiyatın yüzde 77.1’ini vergiler oluşturmaya başladı. Motorin fiyatı içerisindeki vergi payı ise yüzde 61.5’ten yüzde 64.7’ye yükseldi.