Rapora göre 1923-2004 yılları arasındaki dönemde bütçe açıklarının toplamı 233 milyar dolara ulaşırken, Türkiye sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verdi. Türkiye, bu sürede 66 yıl da dış ticaret açığı verirken, 82 yılda toplam dış ticaret açığı miktarı 303
milyar dolar oldu. Dış ticaret fazlası verilen yıllar ise 16 yıl ile sınırlı kalırken, Toplam dış ticaret fazlası tutarı 418 milyon dolar olarak gerçekleşti.

GÜMRÜK BİRLİĞİ DÖNÜM NOKTASI

Rapora göre Türkiye, dış ticaret açıklarının yüzde 60'ını teşkil
eden 183 milyar dolarlık kısmını Gümrük Birliği'nden sonraki 9 yıla
sığdırdı. Aynı dönemde verilen bütçe açığı da 165.3 milyar dolar oldu.
Gümrük Birliği'nde geçen 9 yıllık dönemin bütçe ve dış ticaret açığı
toplamı 348 milyar doları buldu.
Bütçesinde ve dış ticaretinde 82 yılda toplam 536 milyar dolar
açık veren Türkiye, bu açıkları borçlanma ya da para basma yolu ile
kapatmaya çalışınca, enflasyonlardan ve krizlerin pençesinden
kurtulamadı.

ATATÜRK'LÜ YILLAR

Raporun dikkat çektiği bir diğer sonuç da bütçe ve dış ticaret
disiplininden ödün verilmeyen yılların Cumhuriyetin ilk yıllarına ve
Atatürk'ün ölümüne kadar olan süreye sığdırılmış olması.
Rapora göre İsmet İnönü'nün 7, Celal Bayar'ın ve Fethi Okyar'ın 1
kez Başbakan olarak görev yaptığı Mustafa Kemal Atatürk'ün
Cumhurbaşkanlığı döneminde 5 yıl hariç, devlet bütçesi devamlı fazla
verdi. Sıkı sıkıya bütçe disiplinine uyuldu, devlet denk bütçe ile
yönetildi.
Bir yandan yeni kurulan Cumhuriyetin kaynak ihtiyacı karşılandı,
diğer yandan yabancı işletmeler millileştirildi.

TOPLU İĞNE İTHALİ VE DIŞ TİCARET FAZLASI

Raporda, Atatürk dönemine ilişkin şu tespitler yapıldı:
''Türkiye, Atatürk'ün ölümüne kadar geçen bu 15 yıllık dönemde
Türkiye'nin 35 yıldır göremediği dış ticaret fazlasını üst üste 9 yıl
yakalamayı başardı. Dışardan toplu iğneye varıncaya kadar ithalat
yapılsa da Türkiye bu dönemde aldığından fazlasını sattı.
1923-1938 yılları arasında Türkiye'nin milli geliri, oran olarak
yüzde 104.8 artarken tarım sektörü yüzde 101.3, sanayi sektörü yüzde
148.8 oranında büyüdü. Türk Lirası dolar karşısında yüzde 24.6
oranında değer kazandı.''

70'Lİ YILLAR

1974 yılında petrol fiyatları patladı. Kıbrıs Barış Harekatı ile
birlikte ABD'nin silah, batılı ülkelerin örtülü ekonomik ambargosu
ile karşı karşıya kaldı. Türkiye o yıl 303 milyon dolarla rekor bir
bütçe açığı verdi. Dış ticaret açığı ise 769 milyon dolardan önce 2.3
milyar dolara, 1975'de 3.4 milyar dolara, 1976'da ise 3.1 milyar
dolara yükseldi.
İstikrar politikaları uygulanırken ortalama 17.4 milyar dolar olan
dış borç stoku, 1989'da 41.7, 1990'da ise 49 milyar dolara çıktı.
Borçların vade yapısı bozuldu. Kısa vadeli borçlar, toplam borçların
yüzde 19'unu buldu. Ticari bankaların döviz açığı büyüdü.

20 YILDA BİR ARPA BOYU

Bütçe açığının milli gelire oranı 80'li yıllarda yüzde 1-2,
1990-1995 arasında ise yüzde 4, 1996'da yüzde 8.2, 2000'de yüzde 10.2,
2001'de de yüzde 16.1' e kadar yükseldi. Bu yıldan itibaren de giderek
düştü. 2004'de ise yüzde 7'lere kadar geriledi.
Dış ticaret açığının milli gelire oranları da benzer bir seyir
izledi. 1980'li yıllarda yüzde 5-7'ler seviyesinde seyreden oranlar,
1995'de 10.6, 1996'da 14.6, 1997'de 15.5'e yükseldi. 2000'de yüzde
14.2 olan dış ticaret açığının milli gelire oranı, 2004'de yüzde 11.4
oldu.
Rapora göre Türkiye son 20 yılda 544 milyar dolar vergi geliri
elde etti. Aynı dönemde 1 trilyon 43 milyar dolarlık iç borçlanma, 194
milyar dolarlık dış borçlanma yaptı. Sadece son 10 yılda iç ve dış
borç anapara ve faizine toplam 970.8 milyar dolar ödedi.
Türkiye sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verdi,
162.9 milyar dolar dış borç aldı.
1964 yılında 964 milyon dolar olan dış borç, 2004 sonunda 158 kat
artarak 153 milyar doları buldu.

ATO BAŞKANI AYGÜN

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan ATO Başkanı Sinan Aygün,
ekonomide Atatürk'ün izlerinin bulunduğu ve ülkenin en ağır koşullar
altında boğulduğu bir dönemde bile Türkiye'nin denk bütçeyle ve dış
ticaret fazlası verilerek yönetildiğine dikkat çekti.
Aygün, şunları kaydetti:
''Demek ki 1970 yılından beri bütçe değil, yamalı bohça yapmışız.
Türkiye denk bütçe yapmadan iki yakası bir araya gelmez. Atatürk
döneminde dünyada 1929 bunalımı çıkmış, Osmanlı dönemi borçları
ödenmeye başlanmış, yabancı işletmeler millileştirilmiş ve sanayi
hamlesine girişilmiş. Bu güç koşullar altında bile Türkiye denk bütçe
ile yönetilmiş. Ne borç alınmış ne de enflasyon yaşanmış. 1950 yılına
kadar bu ülke adam gibi yönetilmiş. 1950 yılından sonra ise ipler
kopmuş. Gelsin borçlar, gelsin yabancı mallar. 1970'li yıllarda ise
diz boyu savurganlık başlamış. Bu ülke çok uzun yıllardır iyi
yönetilemiyor. Denk bütçe yapamadığı için de iki yakası bir araya
gelemiyor. Son iki yıldır bütçe açıklarının milli gelire oranı sürekli
olarak düşüyor. Bu gelişme son derece sevindirici. Türkiye 1-2 yılda
denk bütçe yapabilmeli.''