Evet, nihayet birleşme noktasına geldiler. En baştan bunu olumlu bulduğumu belirteyim.
Cumartesi günü yapılan "Cumhuriyet mitingi" muazzam kalabalığıyla ve 'zinde' ruhuyla göstermiştir ki vatandaşların büyük bir kesimi cumhuriyetin tehlikede olduğuna inanıyor, mücadeleye de hazır.
Vatandaşların başka bir büyük kesimi de, "demokrasi mitingi" yaparak büyük kalabalıkları toplayabilir; böyle bir şey elbette bu aşamada çok yanlış olur, kutuplaşmayı artırır.
Ankara, Diyarbakır ve İstanbul'da birbirlerine karşı büyük mitinglerin yapılması mümkün ve çok tehlikelidir! Marifet ve sorumluluk karşıt mitingler yapabilecek büyük kitleleri militanlaştırmak değil, aksine, birlikte yaşamayı mümkün kılacak ortak değerleri, soğukkanlı tutumları geliştirmektir.
Bu açıdan, CHP'nin gerçek bir çağdaş sosyal demokrat partiye dönüşmesi, AKP'nin de daha merkeze gelmesi lazımdır.
Üçüncü bir imkân daha var: Çatışabilir iki blok arasında gerilimi değil uyumu sağlayacak 'üçüncü' bir seçeneğin oluşması... DYP-ANAP birleşmesi bunu sağlayabilir.
Birleşik Demokrat Parti

ANAP kurmayları hazırladıkları birleşme projesini DYP'ye gönderdiler. Projenin temel unsurları şöyle:
DYP süratle olağanüstü kongreye gidecek, adını "Birleşik Demokrat Parti" olarak değiştirecek. Menderes'i çağrıştıran bu isim iki tarafça da benimsendi. DYP'nin adı BDP olacak ama hükmi şahsiyeti değişmeyeceği için, Hazine yardımı alabilecek.
DYP'nin oy oranı yüksek olduğu için, Mehmet Ağar'ın genel başkanlığı devam edecek. Olağanüstü kongrede BDP'nin yönetimi DYP ve ANAP'tan isimlerle oluşturulacak. Böylece 'tepede' kaynaşma gerçekleşecek.. Peki iller, ilçeler düzeyinde? O uzun iş, şimdi değil, seçimlerden sonra. Seçimlerde her iki parti güçlü olduğu ilde önceliği almak üzere, adaylar 'bir senden, bir benden' usulüyle tespit edilecek. Bu formülde zorluklar çıkabilir ama iki tarafta da birleşme iradesi güçlü olduğu için, zorlukları aşabilirler; aşmalılar da.
Birleşme ortak bir bildiriyle açıklanacak, ayrıca 'ortak hükümet programı' hazırlanacak. Bildiride ve hükümet programında milli irade, sivil demokrasi, piyasa ekonomisi gibi değerler vurgulanacak; Menderes ve Özal'a atıfta bulunulacak.
DYP inceliyor, prensipte evet diyor, detayda müzakereler olabilir. Oy tabanı?
Siyasi birleşmelerde aritmetik geçerli değildir. DYP'nin yaklaşık yüzde 10'u ile ANAP'ın yüzde 5'i toplam yüzde 15'i bulmayabilir! CHP-SHP birleşmesi oy kaybı bile getirmişti!
Ama sinerji ve 'siyasi kimlik' yaratabilirlerse oylarını artırmaları bile mümkündür. Basit bir seçim ittifakı ya da katılım değil, Menderes-Özal çizgisinde yeni bir terkip ortaya koyabilirlerse taban kazanabilirler.
Nasıl bir taban?
CHP'nin oylarının artacağını, AKP'nin oylarının azalacağını sanmıyorum. Ama Türkiye'de bir kitle var ki sivil özgürlükler, demokrasi, piyasa ekonomisi ve dışa açılma gibi politikalara önem veriyorlar; devletçi gözüken CHP'ye gidemiyorlar. Ama bu politikaları benimseyen AKP'yi de fazla muhafazakâr buluyorlar. DP mevcut oy tabanına bu kitleyi ekleyebilirse gerilimleri gideren, demokrasiyi güçlendiren etkin bir siyasi aktör olabilir; olmalıdır da.

Taha Akyol/Milliyet