BANKALARIN yapacağı 650 milyon dolarlık yatırımla kredi kartında sahtekarlık son bulacak. EMV uyumlu akıllı kart uygulamalarına yoğunlaşan ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM) bünyesinde çalışmaları yürüten bankalar, 1 Ocak 2006’dan itibaren kredi kartlarında şifre (pin) uygulamasını başlatacak. Çipe geçişin tamamlanması ve şifre uygulamasına geçiş ile birlikte kayıp, çalıntı, sahtekarlık, kart kopyalanması gibi sorunların ortadan kalkacağını belirten Garanti Bankası Ödeme Sistemleri Genel Müdürü Mehmet Sezgin, POS ve ATM’lere ilişkin ortak çalışmalarda önemli aşamalar kaydedildiğini vurguladı.

İMZA TARİHE KARIŞIYOR:

Kredi kartlarında tamamen çip teknolojisinin kullanılacağı 1 Ocak 2006’dan sonra, kredi kartı kullanımında müşteri slipe imza atmak yerine POS’lara eklenecek pinpad’lere şifresini girerek işlemini yapacak. Son bir yıldır bu yöndeki çalışmalara ağırlık verildiğini belirten Mehmet Sezgin, 650 milyon dolar olarak hesap edilen maliyetin tamamen bankalar tarafından karşılanacağını kaydetti. Uygulamanın yerleşmesinin bir yılı alacağını ancak bu yatırımla kayıp, çalıntı, sahtekarlık, kart kopyalanması gibi sorunların büyük ölçüde ortadan kalkacağını belirten Sezgin, ‘Türkiye’de henüz oranlar onbinde 4 ile dünya ortalamasının altında kalsa da, bu sorunun bizde arttığı gözleniyor. Pin uygulaması bunun önüne geçecek, aynı zamanda güvenmediği için kart kullanmayanlara da bir güvence olacak’ dedi.

TANITIM KAMPANYASI:

Kartların ve POS’ların çipe çevrilmesi, POS’ların pin girilebilecek hale getirilmesi ve ATM’lerin çip okuyacak hale getirilmesinin ardından müşterilerin bu konuda bilgilendirilmesine başlanacak. Bankaların yanı sıra BKM, banka banka (debit)kartlarda yaptığı Okan Bayülgen’li tanıtımın benzeri bir kampanya ile kredi kartı kullanıcılarına bundan sonra şifreli alışveriş yapacaklarını duyuracak. Bu tarihten sonra da şifresiz yani manyetik bant okutularak alışveriş yapılabilecek, ancak hedef mümkün olduğunca çabuk şifreli alışverişe geçmek olacak. Sezgin, ‘Bu geçiş döneminde şifre kullanmayan müşterilerimizi uyaracağız, büyük bir olasılıkla da yılın son 3 ayında ‘şifrenizi bilmiyorsanız, alışveriş yapamazsınız’ diyeceğiz, hatırlatma mesajları göndereceğiz’ derken, bütün bankaların bu yönde hazırlandığını belirtti.

ORTAK POS PROJELERİ:

Ortak POS projelerinin de hızlanacağını söyleyen Sezgin, bu konuda şunları söyledi: ‘Garanti Bankası olarak İş Bankası ile başladık şu anda 13 bin POS’a kadar geldik, birkaç ay içinde 25-30 bine kadar çıkacağız. Akbank ve Yapı Kredi gibi çok POS yatırımı olan bankalar da bu ortak komiteye katılmayı planlıyor. Buradaki kilit soru şu; bir iş yerinde 7-8 POS mu olmlı? Bunun hiçbir anlamı yok, 8-8 POS olursa, imzaya geçerken 7-8 de pinpad mi koyacağız? Yaptığımız yatırımlar daha mantıklı işler yapmamıza yardımcı olacak. Kullandığımız POS’ların markaları aynı olduğu sürece o noktaya hepimiz girebiliriz.’

Restoranlarda mobil POS kullanılacak

MEHMET Sezgin, sayısı 28 milyona yaklaşan kredi kartlarının yüzde 30’unun, POS’ların yüzde 95 kadarının çip teknolojisine döndüğünü belirtirken, yıl sonuna kadar mobil POS ve şifre okuyucusu denilen pinpad’lerin sayısının artırılacağını kaydetti. Pinpad’lerin daha çok mağaza gibi yerlerde POS’ların yanına ekleneceğini belirten Sezgin, mobil POS’ların ise restoran gibi yerlerde kullanılacağını söyledi. Böylece restorantlarda kredi kartı ile hesap ödeneceği zaman, kartınızı vermek yerine mobil POS masaya getirilecek. Müşteri şifresini girerek hesabını ödeyebilecek.

Geçişi tamamlayan üçüncü ülke olacağız

VISA ve Mastercard’ın zorunlu tuttuğu EMV uyumlu akıllı kart uygulamalarına dönük çalışmalar tüm Avrupa’da hızla devam ediyor. Sezgin’in verdiği bilgiye göre; çip ve pin uygulamalarında planlanan geçiş yapılırsa Türkiye, Fransa ve İngiltere’den sonra bunu tamamlayan üçüncü ülke olacak. Böylece Türk bankaları, kredi kartları ile ilgili herhangi bir sorun yaşandığında haklı taraf olacak. Aslında bu teknolojinin kart kullancılarını güvenlik, üye işyerlerini sorumluluk açısısından rahatlatacağı kadar bankaları da etkiliyor. Kart sahtekarlığı gibi sorunlarda bankalar da güvenlik ve dikkatleri ölçüsünde puanlanıyor. Çip ve pin uygulamasına geçen bankalar, bu açıdan rahatlıyor.

Yine de ABD’de yapılan alışverişlere dikkat

ÇİP ve pin uygulamalarına geçiş uluslararası harcamalarda da güvenlik problemini en aza indirgese de, özellikle kart bilgilerinin kopyalanması gibi sorunların ortaya çıktığı ABD’de alışveriş yaparken yine dikkat etmek gerekiyor. Amerika’da henüz çipe bile geçilmediğini hatırlatan Mehmet Sezgin, 2006 ile birlikte Türk bankalarında ‘erken uyarı sisteminin’ devreye gireceğini belirterek şunları söyledi: ‘Kart kopyalanma işlemleri genellikle Türk bankalarının başına Amerika’daki alışverişlerden sonra geliyor. Amerika çipe girmediği sürece kopyalama riski var. Ama bizlerin pine geçişiyle birlikte erken uyarı sistemimiz devreye girecek. Kopyalamayı engellemek mümkün değil ama sistem böyle bir şey olduğunda artık ikinci ya da üçüncü işlemde yakalayabilecek. Örneğin, kart sahibi İstanbul’da pinini girerek alışveriş yapıyorken, aynı saatlerde ABD’de bir alışveriş yaptığı görünüyorsa sistem bunu hemen yakalayacak.’

Garanti’nin şifresi, İş Bankası ATM’sinden oluşturulabilecek

POS’ların yanı sıra ATM’lerde de işbirliği yapmaya hazırlanan bankalar, ATM’lerine takacakları çip okuyucularla sadece kendi müşterilerine değil bütün kredi kartı müşterilerine hizmet verecek. Bankaların bir yıl kadar önce kredi kartı tarafında ATM’leri birbirine açtıklarını hatırlatan Mehmet Sezgin, yeni uygulamalar hakkında şu bilgiyi verdi: ‘Şu anda Bonuscard sahibi ister Ziraat’in, ister Yapı Kredi’nin ATM’sinden nakit avans çekebilir. Şimdi de ATM’lerde şifre değiştirmeyi açma kararı aldık. Bunun için ATM’lerde çip writer’lara (yazıcı) ihtiyaç var, bu her ATM için 1500 dolarlık bir yatırım. Türkiye’de yaklaşık 15 bin adet ATM var, bu bir kalemde 15 milyon dolarlık maliyet demek. Diyelimki Bonuscard’ınız var Garanti’den ama şifrenizi unuttunuz. O anda en yakın ATM İş Bankası’nın, orada şifrenizi oluşturabileceksiniz. ATM’lere bunun için çip okuyucu takmamız lazım. Biz Garanti olarak bunu bitirmek üzereyiz, 1-2 aya kadar bunu tamamlamış olacağız.’

Bankalar bilgi teknolojilerinden ne kadar yararlanıyor

48 banka ve 5 ÖFK’dan kaçı

ATM Hizmeti 27

Imprinter Hizmeti 13

POS Hizmeti 23

Yazarkasa POS Hizmeti 9

KIOSK Hizmeti 13

Telefon Bankacılığı Hizmeti 23

Televizyon Bankacılığı Hizmeti 2

WAP/GPRS Bankacılığı Hizmeti 3

İnternet Bankacılığı Hizmeti 34

Antivirüs Kullanımı 53

Saldırı Tespit Sistemi Kullanımı 36

Donanım Temelli Kimlik Doğ. 10

ATM EMV Uyumluluğu 4

POS EMV Uyumluluğu 14

LAN/WAN Yönetim Sistemi 28

Versiyonlama Aracı Kullanımı 25

* Veriler BDDK’nın Temmuz 2005 tarihli Bilgi Teknolojileri Envanteri Anketi’nden alındı. Anket 48 banka ve 5 ÖFK’da Kasım 2004-Şubat 2005 arasındaki verilerini kapsıyor.