Türkiye’nin doğalgaz ve petrol arama çalışmalarına başlamayı planladığı Libya, sürpriz bir hamleyle İngiliz enerji devleri BP ve Shell ile önemli iş birliklerine imza attı. Enerji alanındaki bu gelişme, bölgedeki dengeleri etkileyebilecek nitelikte değerlendiriliyor.

LİBYA'YA GERİ DÖNÜYORLAR
Reuters tarafından aktarılan bilgilere göre, İngiliz enerji şirketi BP, 2025’in son çeyreğinde Trablus’taki ofisini yeniden faaliyete geçirmeye hazırlanıyor. BP, Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) ile imzaladığı mutabakat zaptı kapsamında Messla ve Sarir sahalarında, ayrıca çevresindeki bazı keşif alanlarında hidrokarbon arama ve üretim faaliyetlerine odaklanacak.

Bununla da sınırlı kalmayan BP, Libya genelindeki “konvansiyonel olmayan” petrol ve gaz rezervlerini de mercek altına alacak. Bu kapsamda, kayaçlar içinde hapsolmuş hidrokarbonların araştırılması planlanıyor.

SHELL SAHAYA İNİYOR
Öte yandan NOC, Shell ile de kapsamlı bir anlaşmaya vardı. Buna göre Shell, Atshan petrol sahası ve kurumun diğer sahalarında teknik ve ekonomik fizibilite çalışmaları yürütecek. Bu iş birliğinin, Libya’nın uzun süredir sekteye uğrayan enerji yatırımlarına ivme kazandırması bekleniyor.

KADDAFİ DEVRİLDİ, ENERJİ SEKTÖRÜ PAYLAŞILDI
Libya, 2011 yılında Muammer Kaddafi’nin devrilmesiyle başlayan iç savaş süreci ve ardından gelen siyasi belirsizlik nedeniyle enerji yatırımlarında sık sık aksaklıklar yaşamıştı. Ancak son dönemde yeniden istikrar arayışına giren ülke, büyük enerji firmalarının ilgisini yeniden çekmeyi başardı.

BP, 2007 yılında Libya’ya dönerek, A ve B bölgelerinde karada, C bölgesinde ise denizde NOC ile birlikte keşif ve üretim anlaşmaları yapmıştı. Ancak 2011’deki iç savaşın ardından bu faaliyetler askıya alınmıştı. 2023 yılında güvenlik risklerinin azalmasıyla birlikte askıya alma kararları kaldırıldı.

Ayrıca, 2022 yılında İtalyan enerji devi Eni, BP’nin Libya’daki ortaklığında yüzde 42,5 pay alarak operatörlüğü üstlenmişti. BP aynı oranda hisseyi elinde tutarken, kalan yüzde 15’lik pay Libya Yatırım Otoritesi’ne ait durumda.

TÜRKİYE'NİN HAMLESİ NE OLACAK?
Türkiye’nin de Libya ile enerji alanında iş birliği yapma hedefi bulunuyordu. Doğalgaz ve petrol arama konusunda hazırlıklarını sürdüren Türkiye için bu yeni anlaşmalar, kardeş ülkede oluşan rekabet ortamını daha da yoğunlaştırabilir. BP, Eni, OMV ve Repsol gibi devlerin Libya’da tekrar faaliyet göstermeye başlaması, bölgenin enerji potansiyelini gösterdi.