Piyasalarda yeni hafta başlarken, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine hafta sonu düzenlediği saldırının ardından dikkatler petrol fiyatlarına çevrildi.

Cuma günü 77,17 dolardan kapanış yapan Brent petrolün varil fiyatı bugün ilk işlemlerde 80,34 doları test etti. Ardından fiyatlarda TSİ 04:00 itibarıyla 79 dolara yakın denge arayışının devam ettiği görülüyor.

Petrolde günlük yükseliş ilk işlemlerde %2,5 civarında gerçekleşirken, Brent fiyatı 21 Ocak tarihinden bu yana ilk defa 80 doların üzerini gördü. Böylece Brent, son 5 ayın da en yüksek seviyesini test etti.

PİYASALARDA HÜRMÜZ KORKUSU

İran’ın ABD’nin saldırılarına nasıl karşılık vereceği konusundaki belirsizlikler petrolde tansiyonu yüksek tutuyor. İran hem büyük bir petrol üreticisi hem de dünya petrolünün %20'sinin geçtiği Hürmüz Boğazını kontrol ediyor. En büyük endişe, Hürmüz Boğazının kapatılması riskinden kaynaklanıyor.

İRAN MECLİSİ ONAYLADI

İran parlamentosunun, ABD saldırılarına karşılık olarak Hürmüz’ü kapatmaya onay verdiği ifade ediliyor. Ancak nihai kararın, İran'ın Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından alınması gerekiyor. Henüz böyle bir karar alınmadı.

BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ ŞOK YAŞANABİLİR

Danske Bank analistleri, Hürmüz Boğazı'nın İran-İsrail çatışması nedeniyle kapatılması durumunda, petrol ve LNG'de benzeri görülmemiş bir arz şokuna neden olacağını öngörüyor.

İran meclisi, ABD’nin nükleer tesislere yönelik saldırısına karşılık olarak Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasını önerdi. Nihai kararı Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi verecek.

PETROLÜN YÜZDE 20'Sİ SİSTEMDEN ÇIKABİLİR

Analistler yayımladıkları bir notta, "Enerji geçidinden geçen hacmin yalnızca küçük bir kısmı alternatif rotalar bulabilir. Trafiğin tamamen durması, dünya petrol arzını günde 18 milyon varilden fazla düşürecektir; bu da neredeyse %20" değerlendirmesinde bulundular.

GOLDMAN’DAN KRİTİK UYARI

Öte yandan ABD’li Goldman Sachs, Hürmüz’ün uzun süre kapalı kalması halinde petrol fiyatlarının varil başına 100 doların üzerine çıkabileceği uyarısında bulundu.

Banka, “Hürmüz Boğazı'ndan geçen petrolün bir ay boyunca %50 gerilemesi ve ardından 11 ay boyunca %10 düşük kalması durumunda, Brent'in 110 dolara çıkacağını tahmin ediyoruz" yorumunda bulundu.

Ayrıca Goldman, İran’ın arzında günlük 1,75 milyon varillik bir düşüşün bile Brent petrolü 90 dolara taşıyabileceği tahminini paylaştı.

HÜRMÜZ BOĞAZI HAKKINDA

Basra Körfezi'nin ağzındaki dar bir su yolu olan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu'daki petrol ve LNG üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına bağlıyor.

Dünyada deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık 3'te 1'ine ev sahipliği yapan bu stratejik geçit, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Ortadoğu'daki üreticilerin ham petrol ve kondensat sevkiyatında kritik bir rol üstleniyor.

Hürmüz Boğazı'ndan günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürününün büyük kısmı Çin başta olmak üzere Asya piyasalarına ulaşıyor. Ayrıca, küresel LNG ticaretinin yüzde 20'si de bu boğazdan geçiyor.