YARGITAY Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya’nın açtığı kapatma davasının ardından harekete geçen AKP’nin hukukçu kurmayları, İtalya ve İspanya başta olmak üzere pek çok ülkedeki uygulamaları masaya yatırdı.

Kulislerde dolaşan bilgiye göre, parti kapatma davalarında çeşitli ülkelerin yasalarını inceleyen kurmayların, bu uygulamalardan alıntılar yaparak AKP’nin kapatılmasının önüne geçecek formül üzerinde çalıştığı belirtiliyor. Bu formüller arasında “Venedik Modeli” üzerinde durulurken, yapılan çalışmada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Venedik Komisyonu’nun çeşitli kararlarından alıntılar yapıldığı belirtiliyor. Venedik Komisyonu’nun raporunda “siyasal partilerin yasaklanması ya da kapatılması, ancak partilerin anayasa ile güvence altına alınan hak ve özgürlükleri ortadan kaldıracak şekilde demokratik anayasal düzeni yıkmak için şiddet kullanılmasını savunması ya da şiddeti politik bir araç olarak kullanması durumunda haklılaştırılabilir” ifadelerine yer veriliyor. Bu çerçevede eğer Venedik formülü benimsenirse, parti kapatma “şiddete destek verme” şartına bağlanacak. Adalet Eski Bakanı Hikmet Sami Türk ise bu modelin Türkiye şartlarına uygun olmayacağını belirterek, “Bu hay hay silah kullanmadan buyrun şeriatı getirin demektir” uyarısında bulundu.

Türkiye’nin özel şartları var

Türkiye’nin özel bir konumu olduğunu ve Anayasa’nın 68’inci maddesine göre, iki kriterden parti kapatılabildiğine dikkat çeken Türk sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye’nin özel bir konumu nedeniyle Anayasamızda iki önemli parti kapatma nedeni vardır. Milli Görüş çizgisindeki partiler, laiklik karşıtı eylemlerin odağı olmaktan; DEP ve HADEP gibi partiler ise devletin bağımsızlığına, ülkesi ve bölünmez bütünlüğüne aykırı davranmaktan kapatıldı. Venedik formülünü getirmek, şiddete başvurmadan ne yaparsan yap demektir. Türkiye için çok tehlikeli bir modeldir. Bu çekici görünebilir ancak sonuçları çok iyi düşünülmelidir. Venedik kriterlerine göre, bir siyasi parti şiddete başvurmadıkça, şiddeti tavsiye etmedikçe istediğini yapabilir.” Venedik kriterleri ilkesinin uygulamaya geçirilmesi durumunda Türkiye’deki herhangi bir partinin şiddete başvurmadan sözde “Kürdistan”ı kurmaya çalışmasına engel olunamayacağını ifade eden Türk, “O zaman herhangi bir parti silahlı eylemde bulunmadan, şiddete başvurmadan şeriat düzenini getirmek için elinden geleni yapabilir” değerlendirmesinde bulundu. Venedik Komisyonu’nun bir think tank kuruluşu olduğunu belirten Yargıtay Cumhuriyet eski Başsavcısı Vural Savaş ise “Bu kuruluş resmi bir organ değildir. Venedik modeli denilen şey de bir görüştür, hiç bir ülke de bunu benimsememiştir. Mevzuatlarda yer almayan bir görüşü Türkiye’nin Anayasası’na eklemesi düşünülemez” dedi.