Nevin Bilgin

Radyo ve televizyon yayınlarına yeni ilkeler geliyor. RTÜK tarafından hazırlanan ve son şekli verildikten sonra uygulamaya girecek olan Radyo Televizyon Yayın Hizmetleri Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik Taslağı’na göre gizli kamera görüntülerinin yayınlanmasından reklamlara, evlilik programlarına, çocuk reklamlarına kadar pek çok konuda yasaklar getirilecek. RTÜK’ün üzerinde tartışmayı devam ettirdiği taslağın getirdiği yenilikler şöyle:

‘Kapsam dışı kalsın’ itirazları

Çocuklara yönelik ürünlerin reklamı dışındaki reklamlarda çocukların kullanılması yasaklanacak. Bu hükme Turkcell gibi çocukları reklamlarında kullanan özel sektör temsilcileri itirazda bulunuyor. Toplumu “aşırı tüketime yönlendiren” reklamlara çeki düzen verilecek, bu tür reklamlar yapılamayacak. Ancak Sütçüler Birliği, sütün aşırı tüketiminin yararlı olduğunu öne sürerek, süt gibi ürünlerin kapsam dışında olmasını istiyor.

Güvenlik kamerası da dahil

Güvenlik kamerası görüntüleri de dahil olmak üzere gizli kamerayla çekilmiş görüntüler kişinin onayı olsa bile yayınlanamayacak. Ancak bu konuda da tartışma var. Hırsızlık olayları gibi güvenlik kamera görüntüleri kullanarak kamuoyu yararının gözetildiği durumların kapsam dışı kalması isteniyor. Taslağa göre ilaç ve tıbbi malzemeler için tele alışverişe izin verilmeyecek. Silahın ticari iletişimine de RTÜK tarafından izin yok.

Fal ve medyum yayını bitiyor

Yine radyo ve televizyon aracılığıyla falcı, medyum, astrolog gibi yayınlara izin verilmeyecek. Eş ve arkadaş bulma hizmetlerinin ticari iletişimine de izin çıkmadı. Tele alışverişi özel telefon numaraları verilmek suretiyle yapılan sohbet, arkadaş bulma ve reklamlar 24.00 ile 05.00 saatleri dışında yayınlanamayacak. Bilgi yazılarının büyüklüğü 8 punto olacak ve ekranda 10 saniye kalacak.

Gol sırasında reklama son

Reklam kuşaklarının başında veya sonunda ekrana gelen program tanıtımlarına süre sınırlaması getirilecek. Ayrıca spor karşılaşmalarında taraftarları bıktıran alt yazı ve logo reklamlarının sporcuların ve yayınlanan müsabakanın görüntülerini kapatacak şekilde yerleştirilmesi önlenecek. Farklı dil ve lehçelerde yayın yapmak için RTÜK’ten onay almak zorunlu olacak. Yeni taslakla ilgili konuşan RTÜK  Başkanı Davut Dursun, 6112 Sayılı Yasa ile düzenlenen yayınlara ilişkin hususların, söz konusu yönetmelik kapsamında detaylandırılacağını belirterek, “Bu bağlamda özellikle ticari iletişime (reklam) ilişkin önemli düzenlemeler getirilecek. Başta ürün yerleştirme olmak üzere televizyonlardaki yanlış reklam uygulamaları sona erecek’’ dedi. Dursun, reklam yayınlarıyla ilgili şikayetlerin yönetmeliğin yayımından sonra azalacağına vurgu yaptı.