Hükümetle uyumlu çalışması için iş başına getirilen yeni Merkez Bankası yönetiminin, zorunlu karşılık oranlarını aşağı çekip AKP'nin istediği şekilde bankaların bol keseden kredi dağıtmasının önünü açmaya hazırlandığı iddia ediliyor. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş'un Bakanlar Kurulu toplantısından sonra açıkladığı, “65'inci Hükümet ile ekonomide yeni bir döneme geçiliyor” sözlerinin arkasından, vatandaşın daha fazla borçlandırılması yoluyla ekonominin harekete geçirilmesi stratejisi çıktı.

2010'DAN BERİ UYGULANIYOR

SÖZCÜ'nün ulaştığı bilgilere göre, yeni dönemin ilk adımı olarak bankaların kredi musluklarını  açması sağlanacak. Bu amaçla Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın, eski yönetimin cari açık krizi yaşanmaması için yükselttiği zorunlu karşılık oranlarını aşağı  çekebileceği dile getiriliyor.
Böylece, bankaların kerdi verme isteği artarken, vatandaşın da  bankalardan daha kolay borçlanabilmesi için zemin yaratılmış olacak.
Zorunlu karşılıklar, bankaların Merkez Bankası'nda tutmak zorunda oldukları mevduatı ifade ediyor. Yasa gereği bankalar, vatandaştan topladığı mevduatın tamamını kredi olarak dağıtamıyor.

Bugün itibarıyla örneğin vatandaştan 3 ay vadeyle 100 TL mevduat toplayan bir banka bu tutarın 11.5 lirasını Merkez Bankası'na zorunlu olarak yatırmak zorunda kaldığı için mevduatın sadece 89.5 lirası krediye dönüşebiliyor. Merkez Bankası, bankaların piyasaya daha az kredi vermesini istediğinde munzam karşılık oranlarını yükseltiyor. Kredi musluklarını açmak istediği dönemlerde ise oranı aşağı çekiyor. Merkez Bankası, 2010 yılında aldığı kredi musluklarını kısma kararı  hükümetin tüm baskılarına rağmen, cari açık krizi yaşanmaması için  devam ettiriliyor.

BANKARIN MERKEZDE 207 MİLYAR LİRASI VAR

Hükümetle uyum içinde çalışacağı açıklanan Merkez Bankası yeni yönetiminin, hükümetin sıkışan ekonomiyi canlandırma hedefine ulaşabilmesi için eski stratejiye son verip zorunlu karşılık oranlarını indireceği öğrenildi. 2015 bilançosuna göre bankaların Merkez Bankası'nda 207 milyar lira zorunlu mevduatı bulunuyor.
Oranlarda yapılacak indirimle birlikte bankaların tüketici ve işletmelere aktaracağı kredi tutarı milyarlarca lira artacak. Kaynak artınca kredi ucuzlayacak, tüketici krediye daha kolay ulaşacak. Faiz indiriminin ardından zorunlu karşılıklarda yapılacak indirimle özellikle konut kredisi faiz oranlarının yüzde 1'in altına düşeceği hesaplanıyor.

MUNZAM KARŞILIK NEDİR?

Zorunlu karşılıklar merkez bankalarının uyguladığı bir para politikası aracını ifade ediyor. Bankaların vatandaştan topladığı mevduatın bir kısmının krediye dönüştürülmeden zorunlu olarak merkez bankasına yatırılmasını öngören sistem,      enflasyonla mücadele amacıyla kullanılıyor. Merkez bankaları enflasyon hedefine ulaşabilmek için faiz oranlarında değişikliğe gittiği gibi munzam oranlarını da değiştirip piyasada bulunması gereken para miktarını, kredi kullanımını kontrol ediyor.