Hülya Karabağlı

TBMM Genel Kurulu’nun bugünkü oturumunda Silivri ve Bakırköy cezaevlerine yapılan ziyaretlerle ilgili gündem dışı söz alan Meclis Hükümlü ve Tutuklu Alt Komisyonu Başkanı AKP Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, konuşmasında işkence, kötü muamele gibi birçok iddiaları gündeme getiren muhalefet sözcülerinden farklı bir tabloyu ortaya koyunca itirazlar yükseldi.  AKP’li Yayman’ın  “Cezaevlerimizde çok şükür ki taammüden, organize bir biçimde bir işkence, bir insan hakları ihlalinin olmadığı tutanak altına alınmıştır ve yine burada kaba şiddet, insanın onurunu zedeleyen ve insanın varlığına yönelik olarak bir insanlık suçunun da işlenmediği hüküm altına alınmıştır”  sözleri CHP ve HDP Grup sözcülerinin açıklama yapmasına yol açtı.  CHP Grup Başkanvekili  Özgür Özel,  kalabalık koğuşlara, HDP Grup Başkanvekili Hakkı Saruhan Oluç da, Maraş Türkoğlu Cezaevinde tutuklu ve hükümlüler ağır darbediliyor, ciddi bir işkence ortamına dikkat çekti. AKP’li Yayman da, “Konu şudur: Tabii ki problemler vardır, problemler hayatın bir parçasıdır, cezaevlerinde de problemler vardır, sokakta da problemler vardır “ dedi.

 TBMM Genel Kurulu’nda cezaevleriyle ilgili konuşmalar şöyle:

BAŞKAN - Gündem dışı ikinci söz, Hükümlü ve Tutuklu Alt Komisyonu olarak Silivri ve Bakırköy cezaevlerine yapılan ziyaretlerle ilgili değerlendirmelerini bildirmek üzere söz isteyen Hatay Milletvekilimiz Sayın Hüseyin Yayman'a aittir.

Buyurun Sayın Yayman. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

HÜSEYİN YAYMAN (Hatay) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum.

Gerçekten, partimiz, Hükûmetimiz insan hakları konusunda, "İnsanı yaşat ki insanlık yaşasın." diyen ve "Fırat'ın kenarında bir kurt kuzuyu kapsa hesabını bizden sorar." anlayışıyla "İnsan hakkı, insanlık hakkı" diyerek bu konuda sessiz devrim gerçekleştirmiş bir partidir. Biz İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu olarak Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu üyelerimizle 17 Ocakta önce Sincan Cezaevine, 5 ve 6 Eylülde de yine Silivri ve Bakırköy Cezaevlerine ziyaretlerde bulunduk.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; biz Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu olarak çok değerli Komisyon üyelerimizle, bütün partilerimizin katılımıyla önce Sincan Cezaevine 17 Ocakta bir ziyaret düzenledik. Bu ziyarette bir rapor hazırladık ve bu raporu biz yüce Meclisin de takdirine sunduk. Yine, aynı şekilde, 5 ve 6 Eylülde de önce Silivri, daha sonra Bakırköy Kadın Cezaevine ziyarette bulunduk. Bu ziyaretlere ilişkin raporlarımızı da en kısa zamanda hazırlayıp sizlerin takdirine sunacağız.

Burada, bütün partilerimizin temsilcilerinin katılımıyla yaptığımız ziyarette dikkat çeken birkaç hususu yüce heyetinize ifade etmek isterim. Öncelikle, cezaevlerimizde çok şükür ki taammüden, organize bir biçimde bir işkence, bir insan hakları ihlalinin olmadığı tutanak altına alınmıştır ve yine burada kaba şiddet, insanın onurunu zedeleyen ve insanın varlığına yönelik olarak bir insanlık suçunun da işlenmediği hüküm altına alınmıştır. Fakat bununla birlikte, cezaevlerimizde mahkûmlarımızın, tutuklu ve hükümlülerimizin özellikle kütüphanede daha fazla kitap talebinin olduğu ve özellikle Sincan Cezaevinde ısınmaya ilişkin problemlerin olduğu, yine Silivri ve Bakırköy Cezaevlerinde ise görüşme sürelerinin uzatılmasına dair taleplerin olduğu dikkate alınmıştır. Biz, Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu olarak, inşallah önümüzdeki dönemde de yine Elâzığ Cezaevine, Diyarbakır Cezaevine, Tarsus Cezaevine bize belirtilen dilekçelere bağlı olarak ziyaretlerimize devam edeceğiz çünkü biz inanıyoruz ki gerçekten insan onuru her şeyin üstündedir, insanlık onuru her şeyin üstündedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Devam edin, toparlayın.

HÜSEYİN YAYMAN (Devamla) - Teşekkür ederim.

İnsanlar suçlu da olabilirler, tutuklu da hükümlü de olabilirler ama devletimiz ama Hükûmetimiz ve Bakanlığımız bu insanların yaşama hakkını ve yaşama standardını aşağı düşürmeden muhafaza etmek zorunda.

Ben, bu duygu ve düşüncelerle, tekrar yüce heyetinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Sayın Başkan…

BAŞKAN - Buyurun Sayın Özel.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Sayın Başkanım, ilkesel olarak, gündem dışı konuşmalarda çok fazla cevap vermek istemiyor ve hatibin kendi değerlendirmelerinin zapta geçmesi olarak duruyoruz ama cezaevleriyle ilgili bir genelleme yaptığı için, bunu tutanakta tek başına bırakmamız mümkün değil.

Şunu söyleyelim: Şu anda Türkiye'deki cezaevleri kapasitelerinin çok çok üzerinde dolu, bunu herkes kabul ediyor. Cezaevlerinde nöbetleşe uyunuyor, nefes almanın imkânı yok. İstanbul'daki son depremde cezaevi koğuşundaki kişileri deprem sırasında avluya almayıp ancak yöneticilerin kendilerinin bina dışına çıktığı bir süreç, vicdanları yaralayacak son derece tartışmalı bir süreçtir. Bunun yanında, eskiden beri kütüphaneden yararlanma, sosyal haklardan yararlanma, aile görüşü, aileyle telefon görüşü meselelerinde keyfî uygulamalar ve Türkiye'nin dört bir yanında birbirinden farklı uygulamalar vardır. 24'üncü Dönemde, 25'inci, 26'ncı Dönemde cezaevlerinde incelemeler yapmış, Türkiye'deki 187 cezaevine 256 ziyaret gerçekleştirmiş, bu konuda yayımlanan raporları kitaplaştırılmış cezaevi komisyonumuzun bir mensubu olarak, o günlerden çok daha kötü günlerin yaşandığı bir süreçte, bir sayın milletvekilinin, belki yaptığı bir ziyareti genelleyerek -çünkü Bakırköy Kadın Cezaevi görece kurallara daha uygun davranılan bir cezaevi olarak bizim raporlarımızda da her zaman yer almıştır ama- "Türkiye cezaevlerinde sorun yoktur." demesi bugün için belki siyaseten söylenmiş bir sözdür ama bugünün tutanağı, ileride okunduğunda savunamayacağınız bir duruma gelir.

Bunu kaydetmek istedim.

Teşekkür ederim.

 BAŞKAN - Peki, teşekkür ederim.

 HAKKI SARUHAN OLUÇ (İstanbul) - Sayın Başkan…

BAŞKAN - Sayın Oluç, buyurun.

HAKKI SARUHAN OLUÇ (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Cezaevleriyle ilgili konuşulduğu için bir noktaya değinmek istiyorum. Defalarca Komisyona da ilettik, Adalet Bakanlığına da ilettik fakat bugüne kadar bu konuda herhangi bir adım atılmadığını biliyoruz. Maraş Türkoğlu Cezaevinde tutuklu ve hükümlüler ağır darbediliyor, ciddi bir işkence ortamı var ve bu konuda ne Komisyon ne Adalet Bakanlığı henüz taleplerimize cevap vermedi. Bu vesileyle bir kez daha -diğer cezaevleri de var ama bu çok acil olduğu için özellikle belirtmek istedim- bunu hem tutanağa geçirmiş olalım hem de Komisyona bu talebimizi iletmiş olalım.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN - Değerli milletvekilleri, tabii, sayın grup başkan vekilleri sisteme girdikleri için kendilerine söz verdim. Gündem dışı konuşmalarda bir sataşma olmadıkça söz verme geleneğimiz yoktur ama sayın grup başkan vekilleri bilgilendirme amaçlı sisteme girdikleri zaman kendilerine izin verdiğim çerçevede söz verdiğimi bilgilerinize sunuyorum.

HÜSEYİN YAYMAN (Hatay)- Sayın Başkan…

BAŞKAN - Sayın Yayman, siz de bu konuda bir cümle söyleyin.

HÜSEYİN YAYMAN (Hatay) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Şimdi, ben ısrarla, yeni bir polemiğe yol açmadan tutanaklara geçmesi bağlamında bir hususu değerli Meclisimizin takdirlerine arz etmek isterim.

Konu şudur: Tabii ki problemler vardır, problemler hayatın bir parçasıdır, cezaevlerinde de problemler vardır, sokakta da problemler vardır. Ama şunun bir kez daha altını çizmek isterim: Bu Komisyon, Hükümlü ve Tutuklu Alt Komisyonu bütün partilerimizden oluşan milletvekillerimizin katılımıyla önce Sincan Cezaevine, sonra Silivri ve Bakırköy Cezaevlerine ziyarette bulundu. Bir genelleme de yapmadan biz zaten Sincan Cezaevi Raporu'muzu yazdık. Bazı arkadaşlarımızın şerh düşmeleri vardı. Oradaki altını ısrarla çizmek istediğimiz husus şudur: Tüm milletvekillerimiz, tüm partilerin milletvekilleri şunu söylediler: "Evet, Türkiye'de cezaevlerinde bir işkence yoktur, bir kaba şiddet yoktur." Bunun tekrar tutanağa geçmesini rica ederim.

BAŞKAN - Peki, teşekkür ederim.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (İstanbul) - Vardır, var.