Anayasa değişikliğine paralel olarak cumhurbaşkanının halk oylaması ile seçilmesine ilişkin yasa tasarısı TBMM Anayasa Komisyonu'nda ele alındı. Köşk'e aday olacak isimlerin seçim kampanyasındaki harcamaları için ABD'nin başkanlık seçiminde olduğu gibi 'bağış modelini' getiren yeni tasarı, muhalefetten tepki gördü. CHP'li Atilla Kart, bu sistemin ne parlamenter, ne başkanlık olduğunu belirterek, 'Yeni bir sistem hediye etmeyiz başardınız' dedi.
Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, tasarının, yapılan Anayasa değişikliğine paralel bir düzenleme olduğunu ve mutlaka çıkarılması gerektiğini savundu.

HALKIN SEÇMESİ DAHA DOĞRU
Adalet Bakanı Sadullah Ergin, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ile bugüne kadar yapılan tartışmaların da biteceğini savunarak, 'Böyle bir yöntemin daha doğru olacağı kanaati bizi bu noktaya götürmüştür' dedi. Eskişehir Bağımsız Milletvekili Tayfun İçli, tasarının alelacele hazırlandığını savundu. Mevcut Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakanların, cumhurbaşkanlığına aday olması durumunda, görevlerinden istifa edip etmeyecekleri konusunun düzenlemede eksik olduğunu belirten İçli, yurt dışındaki vatandaşların oy kullanmasının da mümkün olmadığını söyledi.
MHP Milletvekili Faruk Bal, tasarının tümüne karşı olduklarını vurguladı. CHP Milletvekili Atilla Kart da, tasarıyla, 'yürütmeye seçimle iki siyasi otorite getirildiğini' savundu. Bu iki ayrı yapılanmanın ne parlamenter ne yarı başkanlık ne de başkanlık sistemlerine uyduğunu kaydeden Kart, 'Yeni bir sistem hediye etmeyi başardınız' diye konuştu. Tasarı alt komisyona havale edildi.

YASA NE GETİRİYOR
CUMHURBAŞKANININ halk tarafından seçilmesini öngören yasal düzenleme, şu hükümleri getiriyor:

l Seçimler 5 yılda bir yapılacak, bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.

l İlk oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak.

l Oylamaya tek adayla gidilmesi halinde oylama referandum şeklinde yapılacak.

l Adaylarda, '40 yaşını doldurma, yükseköğrenim, vekil seçilme yeterliliğine sahip olma' koşulları aranacak. Yüksek mahkeme üyeleri, hakimler, savcılar ile subay ve astsubaylar seçilemezse eski görevlerine geri dönemeyecek.

l Bir milletvekilinin veya TBMM dışından birinin aday gösterilebilmesi için en az 20 milletvekilinin teklif vermesi gerekecek.

l Köşk seçimine aday olacak isimler, sadece 'yabancı devletler, uluslararası kuruluşlar, tüzel kişiler ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek kişilerden maddi yardım' alamayacaklar. Adaylar, ABD başkanlık sisteminde olduğu gibi seçim kampanyası finansmanını seçmenden 'bağış' yoluyla toplayacak. Adaylığın kesinleşmesinden seçim sonuçlarının kesinleşmesine kadar geçen dönemde elde edilen her türlü gelir ve harcamalar kaydedilecek. Yardımlar makbuz karşılığında yapılacak. Nakdi yardımlar, adayların, 'seçim hesabı' olarak kendileri adına açtıracakları banka hesabına yatırılacak.

l Harcamalara ilişkin bilgi ve belgeler, seçim sonuçlarının kesinleşmesini izleyen 10 gün içinde YSK'ya sunulacak, harcanmayan kısım, Hazine'ye intikal ettirilecek.