ABD Yönetimi, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türk Hükümeti’nin olaydan Fetullah Gülen’i sorumlu tutmasına yönelik yaklaşımını temelden değiştirip şimdiye kadar ilk kez, Türkiye’nin Gülen’in Türkiye’ye iadesi için hazırladığı dosyanın “haklı ve yerinde” olduğunu açıkladı. Türk Hükümeti’nin Gülen’e yönelik suçlamaları sorulduğunda, darbeden tam bir gün sonra, “Türkiye Hükümeti’ni bize bunu destekleyen meşru kanıtlar sunmaya davet ediyoruz“ diyen ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin adı açıklanmayan yardımcılarından biri, pazartesi günü Amerikan medyasıyla bir araya gelip Gülen dosyası hakkında brifing verdi ve “Gülen tarafından yönetilen hayır işleri ve eğitim organizasyonunun şüpheli bir yapısı ve finansmanı olduğunu, izlediği yöntemlerin karapara aklamak için para saklamaya çalışan insanlar ayarlayan organize suç örgütlerininkine benzediğini” söyledi.

BOZDAĞ’DAN HEMEN SONRA

1999’dan beri ABD’de yaşayan ve 2008’den beri de ABD’de kalıcı oturma izni Yeşil Kart sahibi olan Fetullah Gülen’in Türkiye’ye iadesini görüşmek için geçen hafta Washington’a Adalet Bakanı Bekir Bozdağ gelmiş ve ABD’li mevkidaşı Loretta Lynch ile 1.5 saate yakın kritik bir görüşme gerçekleştirmişti. Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın Gülen brifingi de işte bu toplantının hemen ertesinde oldu.Türkiye, Gülen’in Türkiye’ye iadesi için ABD Yönetimi’ne 15 Temmuz’dan dört gün sonra, 19 Temmuz’da, darbe teşebbüsü öncesi suçlara ilişkin dört dosya yollamıştı:

1) Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı, Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde kabul edilen Fethullah Gülen Terör Örgütü / Paralel Devlet Yapılanması Çatı İddianamesi

2) İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen Selam Tevhid Davası

3) İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki Tahşiyeciler Davası

4) Bursa 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kabul ettiği FETÖ/PDY İddianamesi.

Bunlara ek olarak Ankara, 10 Eylül’de de Gülen’in darbe teşebbüsünü de içine alan suçlar nedeniyle, ABD ve Türkiye arasında 1981’de imzalanan suçluların iadesi anlaşmasının 10’uncu maddesi gereği geçici olarak tutuklanmasını talep etmişti. Ancak Hürriyet’e bilgi veren Türk ve Amerikalı kaynaklar, Bozdağ ile görüşmesinde Lynch’in bu dosyalar hakkında hiçbir yorumda bulunmadığını aktarmıştı. Lynch, görüşmede Gülen dosyasına 6 savcı atadıklarını ve konuya önem verdiklerini vurgulamakla yetinmişti.

ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTLERİ GİBİ

Yönetimin hem darbe teşebbüsünden sonra “Kanıt sunun” ve “Bu mesele yargının kararına bağlı” yaklaşımından hem de Lynch’in geçen hafta mevkidaşı Bozdağ ile olan görüşmesindeki tutumundan farklı olan brifingde, Amerikalı Dışişleri yetkilisi, Amerikan medyasına göre Türkiye’nin kanıtlarının anlaşılabilir olduğunu söyledi. Ve Amerikan haber ajansı AP’nin haberine göre toplantıda Türk Hükümeti’nin Gülen’e yönelik suçlamalarını ciddiye almak için “makul sebepler” olduğunu söyledi. Çıkan haberlere göre yetkilinin Gülen Cemaati hakkında toplantıda sarf ettiği en çarpıcı söz ise cemaatin yapısını şüpheli bulup ve finansmanını karapara aklayan organize suç örgütlerinin yöntemlerine benzettiği kısımdı. Yetkili bu nedenle cemaati “iyi ve yararlı bir dini hareketten çok organize suç örgütüne” benzetti.Yetkili, şimdi Amerikan Yönetimi’nin Türkiye’nin sunduğu kanıtları incelediğini ve kanıtların da, 15 Temmuz darbe girişimi öncesine ait kanıtlar olduğunu belirtti.

MAHKEME İŞARETİ

Konuyla ilgili Hürriyet’e konuşan bir Amerikalı uzman ise yönetimin üzerinde durduğu en önemli konunun Gülen hakkındaki iade talebi ya da geçici tutuklama isteğini mahkemede savunacak Amerikalı savcıların hazırlığı olduğunu belirtti. Ve uzman, bu talebi hâkim karşısında dile getirecek savcıların sadece Türkiye’nin sunacağı delillerle yetinmeyip kendi soruşturmalarını yürüteceklerini, ilave delillere ulaşmaya çalışacaklarını ifade etti. Uzman, ayrıca normalde bu tür iade vakalarındaki geçici tutuklama taleplerinde kanıt şartı daha düşük bir seviyede tutuluyorken, konunun siyasi yönü nedeniyle bu dosyada standartların daha yukarıda belirlenmesinin de normal olacağını söyledi. Amerikan Dışişleri Bakanlığı yetkilisinin dosyaya dair yaptığı yorumların Gülen’in iade meselesini nasıl etkileyeceği henüz bilinmiyor. Ancak bir uzman, bu açıklamaların, yönetimin dosyayı mahkemeye sunacağının bir işareti olduğunu söyledi.