1997 yılında Mesut Yılmaz'ın Başbakanlığı döneminde start verilen, o dönem büyük eleştiri alan Mavi Akım projesi hayat geçti.

Yapımı 15 Ekim 2002’de tamamlanan Rusya Federasyonu-Türkiye Karadeniz Geçişli Doğalgaz Boru Hattı Projesi’nin (Mavi Akım) resmi açılışı liderler zirvesine dönüştü.
 
Mavi Akım Projesi’nin Türkiye ayağının açılışını Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan gerçekleştirdi. Liderler tören öncesi İstasyon’da incelemelerde bulunarak yetkililerden bilgi aldılar. Liderler daha sonra doğalgazın sembolik olarak yakılmasını gerçekleştirdi.

ERDOĞAN: MAVİ AKIM ÜÇLÜ İŞBİRLİĞİNİN İLK HALKASI

Mavi Akım Projesi’nin resmi açılışını gerçekleştiren liderler ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda ilk sözü alan Başbakan Erdoğan, "Bugün burada tarihi bir olay için biraraya gelmiş bulunuyoruz" dedi. Erdoğan Mavi Akım Projesi’nin İtalya ve Rusya ile öteden beri var olan iyi ilişkilere yeni bir boyut kazandıracağını belirterek, "Mavi akım projesi, Rusya ile Türkiye arasında doğrudan doğalgaz ikmalini mümkün kılmıştır, ekonomilerimizin birbirini tamamlayıcı özelliğini ortaya koyan bu projenin iki ülke arasındaki işbirliğini ve dostluk bağlarını daha da güçlendireceğine inanıyorum" diye konuştu. Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:

PROJE DAYANIŞMANIN ESERİ

"Bunun özellikle Karadeniz’den geçmesi için teknolojik imkanlarını sunması itibariyle İtalya’nın olması bunu üç ülke haline getirmiş ve bir dayanışmanın eseri olarak şu an bizler de bunu kutluyoruz. Türkiye enerji ihtiyaçlarını, ekonomik, güvenilir ve değişik arz kaynaklarından karşılamaya önem vermektedir. Mavi Akım bu hedefimize önemli katkılarda bulunmaktadır. Mavi Akım Boru Hattı Rusya ve İtalya ile başlattığımız işbirliği zincirinin aslında ilk halkasıdır. Kaydedilen bu ortak başarının ardından üç ülkenin, daha pek çok projeye imza atacaklarına olan inancım sonsuzdur. Bu çerçevede 2010’lu yıllara özellikle Karadeniz’e ulaşacak büyük hacimlerdeki, Rus ve Kazak menşeli petrolün Akdeniz üzerinden tüketici pazarlarına ulaştırılmasını sağlayacak olan Samsun- Ceyhan-By pass Boru Hattı Projesini de aynı işbirliği ruhu içinde inşa edebileceğimizi düşünüyorum. Bu haklarımızın ortak çıkarına olacaktır, Samsun-Ceyhan By pass Boru Hattı, şunu unutmayalım ki Karadeniz’e ulaşacak petrolü, ekonomik ve güvenli bir şekilde Akdeniz’e aktaracağı gibi aynı zamanda Türk Boğazlarını ve İstanbul’u tehtit eden tanker trafiğini de makul düzeye çekilmesini sağlayabilecektir. Böylece İstanbulu tehdit eden tanker trafiği de aza indirgenecektir, bunun için üzerimize düşeni yapacağımızı ifade etmek istiyorum."

CEYHAN ENERJİ MERKEZİ OLACAK

Başbakan Erdoğan, "Ceyhan’ı her anlamda bir enerji ticaret merkezi haline getirmeyi planlıyoruz" dedi. Erdoğan, 2010’lu yıllarda Irak, Azeri, Rus ve Kazak menşeli petrolün Ceyhan Terminali’ne ulaşacağını ifade ederek, Ceyhan’ın "Akdeniz’in en büyük rafinerilerinden biri olan İtalya’nın Augusto Rafinerisi’ne yakınlığı aslında büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu projelerimizin İtalya başta olmak üzere Avrupa enerji arz güvenliğine etkisi de büyük olacaktır" diye konuştu.

Türkiye’nin enerji stratejisini karşılıklı bağımlılık politikası üzerine kurduğunu dile getiren Erdoğan, "Bu bağımlılığın bir güvenlik boyutunun olduğunu unutmuyoruz. Dolayısıyla Ülkemizin bir enerji koridoru olmasının ekonomik ve ticari ilişkileri aşan uluslararası toplumlararası bir derinlikte, bölgesel barışa büyük katkılar sağlayacağını da düşünüyoruz" dedi. Türkiye’nin enerji politikasının temel esaslarının doğu-batı, kuzey-güney eksininde enerji terminali olması olarak belirlediklerini ifade eden Erdoğan, Türkiye’nin AB’nin 4’üncü ana arter kanalı olmasını hedeflediklerini söyledi.

PUTİN: PROJE AVRUPA’NIN ENERJİ GÜVENLİĞİNİ SAĞLAYACAK

Rusya Devlet Başkanı Putin, Proje’nin zor bir proje olduğunu ancak, "Bu projede ülkelerin kaynakları, entelektüel kaynakları bir araya getirildi. Bu Avrupa’nın enerji güvenliğinin sağlanmasında önemli bir adımdır" diye konuştu. Hattın ebatlarının çok büyük olduğuna vurgu yapan Putin, gelecekte buradan 30 milyar metreküp doğalgaz geçeceğini söyledi. Putin, Rus şirketlerinin Türkiye’de gaz dağıtım işlerine de katılmak istediğini belirterek, "Karadeniz’de bir boru hattının daha yapılması mümkündür" dedi. Mavi Akım Projesi’nde eşi olmayan bir teknoloji kullanıldığını ifade eden Putin, bu anlamda İtalyan ENİ şirketi’ne teşekkür etti.

PUTİN’DEN 19 MAYIS VURGUSU

Putin, kutlamaların Samsun’da yapılıyor olmasının simgesel anlamı olduğunu dile getirdi. Putin, "Bu şehir Mustafa Kemal Atatürk’ün ulusal hareketinin başlattığı bir şehir. Bu dönemde Rusya Türkiye’ye gerçekten çok önemli bir destekte bulunmuş" dedi.

BERLUSCONİ:AB’NİN SINIRLARINI TÜRKİYE’YE KADAR GETİRMESİ ÖNEMLİ

İtalya Başbakanı Berlusconi, hattın bir teknolji harikası olduğunu belirterek emeği geçenlere teşekkür etti. Berlusconi, 3 Ekim’den bu yana Türkiye’de ilk defa bulunduğunu belirterek, "Avrupa’nın sınırlarını Türkiye’ye kadar getirmesi çok önemli. Avrupa’nın sınırlarının daha da ileri götürülmesini isteyen bir kişiyim. Bu düş çok kısa bir zaman içinde gerçekleşecektir diye düşünüyorum" diye konuştu.

MAVİ AKIM

Rus doğalgazının Karadeniz üzerinden Türkiye’ye taşınmasını sağlayacak olan Mavi Akım projesi kapsamında Durusu’da Basınç Düşürme ve Ölçüm İstasyonu’nun yapımı 15 Ekim 2002’de tamamlanmıştı. Mavi Akım Projesi’nin Türkiye’deki kısmı, Samsun’dan başlayarak Amasya, Çorum, Kırıkkale üzerinden Ankara’ya ulaşarak, Polatlı yakınlarındaki Ana Hat ile birleşiyor. Projenin Karadeniz’den geçişi ise İtalyan ENI Şirketi tarafından gerçekleştirildi.

BOTAŞ ve Gazexport arasında 15 Aralık 1997’de imzalanan 25 yıllık Doğalgaz Alım-Satım Anlaşması kapsamında, toplam 16 milyar metreküplük miktarla başlayan doğalgaz sevkiyatının Rusya’dan Karadeniz geçişli olarak Türkiye’ye ulaştırılmasına karar verilmişti. Ancak hükümet sözleşme hükümlerine dayanarak 12 Mart 2003’te doğalgaz alımını durdurulmuş, Botaş ve Gazprom arasında yapılan müzakereler sonrasında alınan gaz fiyatları eşitlenmiş ve "al ya da öde" miktarları da aşağıya çekilmişti.

YOĞUN GÜVENLİK

Mavi Akım doğalgaz projesinin resmi açılış töreni öncesinde Durusu’da yoğun güvenlik önlemleri alındı. İtalyan ve Rus gizli servis elamanlarının bir hafta öncesinden geldiği Durusu’da, güvenlik nedeniyle Çarşamba İlçesi ile Durusu Köyü arasındaki 22 kilometrelik karayolu güzergahında bulunan 30 kahvehane ve dükkan kapatıldı. Büyük ve küçükbaş hayvanlara da Kaymakamlık kararı ile bir günlük "sokağa çıkma yasağı" getirildi. Vatandaşlar bu konuda uyarıldı.

İKİ BAKANI YÜCE DİVAN’A GÖTÜREN PROJE

Mavi Akım Projesi, kamuoyunda iki bakanı Yüce Divan’a götürmesiyle de ünlü bir proje oldı. İmzalanan anlaşmayla Türkiye’nin dünya piyasalarının çok daha üzerindeki bir fiyatla Rusya’dan gaz aldığı ve anlaşmada bazı olumsuzluklar olduğu gerekçesiyle eski Enerji Bakanları Zeki Çakan ve Cumhur Ersümer hala Yüce Divan’da yargılanıyor.