Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği İzmir Şubesi tarafından düzenlenen ‘Yapı Denetiminde 5 Şubat Yönetmeliği Sonrası Yaşananlar, Yeni Uygulama Sorunları ve Mevzuatta Yapılması Gereken Değişiklikler’ konulu toplantı, İzmir Ticaret Odası (İTO) Meclis Salonu'nda yapıldı. Toplantıda konuşan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müsteşarı Sabri Erbakan, imar planlama yetkisi, yapı denetim sistemi eksiklikleri ve çözüm yolları, büyük kentlerdeki depreme karşı hazırlıklarıyla ilgili ilginç açıklamalar yaptı.

PLANLAMADA DENETİM ELDEN KAÇIYOR

Türkiye'de imarla ilgili planlama kargaşası olduğuna dikkat çeken Erbakan, şunları söyledi:

“Bugün Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı dahil olmak üzere 14 kurum plan yapıyor. İzmir'de şu anda dört kurum birden planlama yetkisini kullanıyor. Böyle şey olmaz. Bakanlık, kurum veya kuruluş tek otorite olmalı. Yurt dışındaki kentlerde tek otorite var. Örneğin limanla ilgili olarak planlamasını yapıyor, altyapıyı hazırlıyor ve yatırımcıya veriyor. Avrupa'dan Türkiye'ye geldiğimizde kentlerin bu hale nasıl geldiği nasıl bu hale getiridiğini, kendi kendimize soruyoruz. Planlamada zaman zaman denetimi elden kaçıyoruz. Mahalli idareler ile birlikte çalışmalıyız. Ama onları bile denetliyemiyoruz. Belediye Meclisleri'nde karara alarak uygulamaya geçiyorlar. Üst ölçekli planlarda bile hakimiyet kuramıyoruz.”

İSTANBUL'UN YÜZDE 85'i RUHSATSIZ

Erbakan, deprem ülkesi Türkiye'de yapı denetiminin çok önemli olduğunu belirterek yasa ve uygulamadaki aksaklıkları düzeltmek için çalıştıklarını söyledi. İstanbul'daki binaların yüzde 85'inin ruhsatsız olduğunu, bu oranın İzmir'de yüzde 65, Ankara'da ise yüzde 45 olarak tespit edildiğini belirten Erbakan, yurt dışında kaçak yapı, üstelik de 2- 3 katlısı gibi bir rezaletin olmadığını söyledi.

İzmir'de çoğu hissedilmese de güdne 3 deprem meydana geldğini belirten Erbakan, şöyle devam etti:

“Allah korusun ne olacağı belli değil. Marmara Denizi'nde inceleme yapan Japon uzman bana İstanbul depreminin ne zaman olacağını bilmediğini, ancak 1 saniye, 1 yıl veya 10 yıl sonra da olsa mutlaka 7 veya üzerinde büyüklükte olan bir depremin gerçekleşeceğini söyledi. Japon uzman böyle bir depremde binaların yüzde 65'nin yıkılacağını da söyledi. Bu nedenle köprüler ve kamu binalarında güçlendirme çalışmaları başlattık.”

Erbakan, çapıcı bir gerçeğe de dikkat çekerek, İstanbul'da yeni bitmiş binaların bile güçlendirilmesi gerektiği raporlarının elinde olduğunu açıkladı.

SİGORTACILAR MÜTEAHHİTLERE GÜVENMİYOR

Yapı Denetim sisteminde eksiklikler olduğunu, sıkıntıları çok iyi bildiklerini belirten Sabri Erbakan, Yapı Denetim Kanunu hazırlığı içinde olduklarını söyledi. Erbakan, önce 19 pilot ilde başlattıkları yapı denetimini, bu yasayla birlikte 1'inci ve 2'inci derece deprem kuşağında yer alan 50 ile çıkaracaklarına dikkat çekti. Sigorta sistemini de yapı denetimiyle ilgili çalışmalara dahil etmek istediklerini, ancak bazı sorunlarla karşılaştıklarını dile getiren Erbakan, “Sigortacılar müteahhitlere güvenmediklerini bildirdiler. Biz kamu müteahhitleriyle ilgili bilgilere sahibiz. Ancak, Türkiye'de binaların yüzde 95'i özel. Bunlarla ilgili bilgimiz yok” dedi.

Erbakan, yeni yasada müteahhit tanımını getirmeye hazırlandıkılarını belirterek kimin müteahhit olabileceğini kıstalara bağlayacaklarını vurguladı. Müteahhitleri sertifika vereceklerini dile getiren Erbakan, “Sermayasi olan müteahhit oluyor. Ancak, inşaatın başında mutlaka teknik adam, mühendis olmalı. Avrupa'da sertifikası olmayan şantiyeye bile giremiyor. Başbakan Erdoğan da müteahhitin tanımının yapılmasını istedi” dedi. Erbakan, sertifikayla birlikte herkesin müteahhit olamayacağını, sahte iş bitirme belgelerinin ortadan kalkacağını kaydetti.

YİNE İZMİR'İ ELEŞTİRDİ

Müştaşarlığı süresince Kordonyolu başta olmak üzere çeşitli konularla ilgili sık sık İzmir Büyükşehir Belediyesi yönetimiyle karşı karşıya gelen, tartışmalı sözleriyle dikkat çeken Erbakan, konuşmasında yine İzmir eleştirisi yaptı. Fransa'nın başkenti Paris'teki Concorde Meydanı'nın kendisi doğmadan önce nasılsa, bugün de hiçbir değişiklik olmadan korunduğunu belirten Erbakan, şöyle konşutu:

“Türkiye'de meydan olgusu başlatılmamıştır. İzmir'de eski saat kulesi bugün ortada yok. Sadece incir kutusunun kapağında görüyoruz. Eskiden saat kulesi herkesin bir araya geldiği ve dağıldığı bir yerdi. Artık bu özelliği kalmadı.”

Erbakan bu sözlerle, İzmir Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı merhum Ahmet Piriştina döneminde yapılan Konak Meydanı düzenlemesini eleştirdi. Bostanlı Mavişehir bölgesinde oturanların konutları büyük bedellerle satın aldıklarını belirten Erbakan, bu bölgenin son yağmurlarda sular altında kaldığını, defalarca aynı durum meydana gelmesine karşın hala çözülemediğini dile getirdi.

İzmir Bayındırlık İl Müdürü Ata Erpolat ise yaptığı konuşmada önce bakanlığın İzmir'deki çalışmalarını anlattı. Medyanın icraatlara yeterince ilgi göstermediğini öne süren Erpolat, “Küçük belediyelere parti gözetmeden maddi destekte bulunduk” dedi. İzmir'in yapı denetiminde diğer illerden önde olduğunu belirten Erpolat, kentte 70 yapı denetim kuruluşu olduğunu, 56'sının problemsiz ve faaliyette olduğunu, 13.899 bina denetlediğini söyledi. Yasanın dışında Yapı Denetim Kuruluşları'ndan kaynaklanan sorunlar olduğunu vurgulayan Erpolat, bunların başında ticari rekabet nedeniyle yapılan fiyat indirimleri, bazı firmalara yığılan iş yoğunluğuna karşı kimilerinin ise iş bulamaması geldiğine dikkat çekti.

Yapı Denitim Kuruşları Birlği Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Güngör, pek çok şirketin kapanmasına yol açan yasal sorunların bir an önce çözülmesini istedi. İTO Başkan Vekili Akın Kazançoğlu ise, istenirse AB ölçülerinde yapı denetimi elemanı yetiştirilmesi çalışmaları yapabileceklerini söyledi