23 Mayıs itibariyle www.e-pasaport.gov.tr adresinden yeni çipli pasaportlar için başvurulara başlanacak. 1 Haziran'dan itibaren de pasaportlar dağıtılacak.

İlk kez pasaport alacak bir kişinin ödemesi gereken para ne derseniz sizin için hesapladık:

İlk kez pasaport alacaksanız

Öncelikle pasaport bedeli olarak 138 TL'yi başta gözden çıkartmanız gerek. Bitti mi? Hayır... Pasaportun süresini belirlemeniz ve süreye göre de bir ücret ödemeniz gerekiyor.

Neredeyse dünyanın hiçbir yerinde 6 aylık uzatma yapılmaz ve neredeyse bütün ülkeler en az 6 ay sonrasına geçerli şartı ararken halen ülkemizde 6 aylık pasaport süresi uzatma seçeneği mevcut. Üstelik tamamen işe yaramayan bu uzatma süresi için halktan 126.05 TL isteniyor.

Yani ilk kez pasaport alacak kişi kullanamayacağı 6 ay süreli bir pasaport için bile toplamda 264,05 TL'yi cebinden çıkarmak zorunda.

Eğer uzatma süresini 1 yıl tutarsanız pasaport bedeliyle birlikte ödemeniz gereken tutar 318.15 TL. İki yıl olursa 442 TL, üç yıl olursa 572,80 TL, dört ve üzeri olursa 754,30 TL'yi paşa paşa ödeyeceksiniz.

Zaten pasaportunuz varsa

Eğer daha önceden pasaport aldıysanız, bu pasaportunuzu uzattığınız sürenin tamamlanacağı güne kadar kullanabilirsiniz. Ancak süre dolduktan sonra sizi bekleyen son ise çok acı. Yeni çipli pasaporta geçmek zorunda olduğunuz için yeniden pasaport parası vermek zorundasınız. Eski pasaporta verdiğiniz para için ise Devlet sana  "havada bulut sen bunu unut" diyor.

Peki bizden alınan ücretler düşük mü?

Gelelim asıl meseleye... Zaten halk bu yukarıdaki ücretlere yıllardır katlanıyordu. Şimdi gelen yeni sistemle de katlanmaya devam edecek. Pasaport ve süre uzatma ücretleri yıllık belirlendiğinden şimdilik ekstra bir zam görünmüyor. Ancak yeni yılla birlikte bu fiyatların katlanarak artacağı yönünde daha önce basında haberler çıkmıştı. İlgili kurum ise yeniden düzenleme tarihine kadar 'değişiklik yok' diyerek şimdilik paçayı kurtardı.

Avrupa'da durum ne?

İşte bu kısım "Biz ne yaptık ki bu devlete neden bize böyle muamele ediyor" diye oturup ağlamamızı gerektiriyor.

İngiltere... Oturun ağlayın

İngiltere'den başlayalım... İngiltere'de pasaport defteri bedeli sadece 5.5 sterlin. Türk lirası karşılığı ise 12, 54 TL. ( 1 sterlin: 2.28)... Türkiye'de ise bu ücret 138 TL. İngiltere'de pasaport süreleri sabit ve 10 yıllık. Bunun için ödemeniz gereken ücret ise 77,5 sterlin, yani yaklaşık 180 TL. Türkiye'de 10 yıllık süre uzatımı henüz yok. En fazla 5 yıl var ve onun fiyatı da 616,30 TL. Yani İngiltere'nin yarısı kadar süre uzatımı için neredeyse 4 katı fazla ödüyoruz. Üstelik bu şimdilik böyle.

Eğer İngiltere'de pasaportunuzu aynı gün içinde almak isterseniz daha fazla para ödüyorsunuz. Bunun da ücreti pasaport defter bedeli için 15.5 sterlin yani, 38 TL. 10 yıllık süre uzatımı için ise 129,5 sterlin yani yaklaşık 300 TL.

Fransa...  Fransız olasınız gelecek

Fransa'da pasaportlar 10 yıllık süreyle veriliyor ve defter + süre için sabit ücret 89 euro, yani 178 TL (1 euro: 2 TL baz alırsak, ki bunun da altında). Eğer fotoğrafınızı kendiniz getirirseniz ücret 86 euro'ya geliyor. Türkiye'de ise bunun yarısı bir süre için ödemeniz gereken ücret pasaportla birlikte toplam 754,30 TL.

Almanya... Hanslar Helgalar şanslı

Türkler'in en çok rağbet ettiği ülkelerden Almanya'da ise devlet vatandaşına 48 sayfalık 10 yıl geçerli bir pasaportu 81 euro'dan yani 162 TL'den temin ediyor. Eğer vatandaş ben hızlı isterim derse aynı pasaport ve süre için ödenmesi gereken tutar 113 euro, yani 226 TL. Türkiye'de ise bunun yarısı kadar bir süre için pasaportla birlikte ödemeniz gereken tutar 754,30 TL.

İtalya... Masum İtalyan dünyayı dolaşıyor

İtalya'da yeni pasaport almak isteyen masum bir İtalyan vatandaşı hizmet için tek seferlik bir 20 euro, yani 40 TL ücret ödüyor. Pasaporta atılacak damga için yine bir seferlik 40.29 euro, yani 81 TL'lik bir ücret ödemesi gerekiyor. İlk seferinde 10 yıllık süre veriliyor. Bu süre için de 44.66 euro, yani 90 TL ödenmesi gerekiyor. Hepsini toplayınca ilk kez pasaport alacak masum İtalyanın ödemesi gereken tutar toplam 105 euro yani 211 TL. Bundan sonra ise sadece süresi dolduğunda süre uzatma için 44,66 euro ödemesi yeterli. Türkiye'deki durum ise 5 yıl süreli yeni bir pasaport için 754,30 TL.

Diğer ülkeler

İspanya'da pasaport ücreti 20.20 euro, yani 41TL, Türkiye'de 138 TL. Yunanistan'da pasaport ücreti 26 euro, yani 52 TL'iken Türkiye'de 138 TL.

Kalp hastası olanları da düşünerek daha fazla örnek vermiyoruz.

Halk yolunacak kaz mı?

Bu iddialı ara başlığı atmak da hiçbir sakınca görmüyoruz. Yukarıya baktığınızda az bile yazdığımızı göreceksiniz.

Türkiye'de pasaport ücretlerini Maliye Bakanlığı belirliyor. Yıllardır halk dünyanın birçok ülkesinin vatandaşlarının ödediğinden kat kat daha fazlasını ödüyor. Bunu bütün yetkililer biliyor ve görüyor. Ancak fiyatları dünyayla eş fiyatlara çekmek için hiçkimse bir şey yapmıyor.

Seyahat etme özgürlüğü temel hak ve özgürlüklerden biridir. Pasaport ücretleri ve süre uzatım ücretleri yüksek tutularak halkın büyük bölümünün bu hakkı gaspediliyor.

Halk yolunacak kaz mı? Bu soruyu Maliye Bakanlığı'na soruyoruz. Bizlerden çok daha iyi şartlarda yaşayan Avrupalılar aynı hizmete çok daha düşük bedeller öderken Türkiye'nin insanları neden çok daha yüksek bedeller ödemek zorunda bırakılıyor. Bunu da soruyoruz?

Çipli pasaportlar gerçekten ihtiyaçtan dolayı mı hızlandırıldı, yoksa halkın cebinden yeni bir kaynak yaratmak için mi? Çipler neden Almanya'dan alınıyor, Türkiye'de üretilemiyor mu? Tüm bunları halkın adına soruyoruz.

Vize isyanı

Son olarak da özellikle Avrupa'nın Türk halkına uyguladığı vize ücretleri konusuna gelelim. Gümrük Birliği'ne girişle Avrupa Birliği ülkelerine vizesiz giriş hakkı elde ettiğimiz halde hakkımız savunulmadığı için Avrupa'ya vizesiz giremiyoruz. Şimdi burada Avrupalıları kim suçlayabilir ki, mevcudu bulunduğu ülkenin yöneticileri tarafından bile acınmayan bu halka Avrupalı neden insaf etsin.
CNNTurk/ Sercan Tezcanoğlu