Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) uzmanlarıyla birlikte yapılan hesaplamalara göre Gelir vergisinde yapılan indirimler, sadece 1 katrilyon 528 trilyonluk beyana dayalı gelir vergisi ödeyicilerinin küçük bir kısmı ile büyük şirket ve holdinglerin üst düzey yöneticilerini kapsıyor. Bu çerçevede gelir vergisinin yaklaşık yüzde 90'ını, yani 16 katrilyon 654 trilyonluk bölümünü ödeyen ücret ve maaşlılar içerisinde yıllık geliri 78 milyar liranın altındaki kesim, indirim dışı bırakıldı. Kurumlar vergisinde de sadece büyük şirketler kurumsal olarak sağladıkları kazançlar indirimden yararlandırılıyor. İndirim nedeniyle 2004 yılında 8.5 katrilyon lira olan kurumlar vergisi, ekonomideki büyüme ve şirket kuruluşlarındaki artışa rağmen sadece 8.9 katrilyon olarak öngörüldü.

KDV'DE YÜZDE 62 ARTIŞ
Ancak yoksul vergisi olarak bilinen KDV'de yapılan indirimlere rağmen, genel tahsilatta korkunç artışlar öngörüldü. Buna göre bazı sağlık ve eğitim harcamaları ile gıdalarda yapılan KDV indirimi, hükümetin toplayacağı toplam KDV miktarında azalış değil, artış planını hayata geçirmesini engelleyemedi. Hükümet, alt gelir gruplarının yararına gösterdiği KDV'de yaptığı indirime karşın, toplam tahsilatta yüzde 62 artış öngördü. Bu kapsamda 2005 yılı bütçesindeki KDV gelir hedefi, 13 katrilyon 320 trilyon liradan 22 katrilyon 130 trilyon liraya çıkartıldı. Bu da, KDV'deki indirimlerden hükümetin kayba uğramayacağı, tam tersine yüzde 62 daha fazla tahsilat yapacağı anlamına geliyor.
Hükümetin bu planı, söz konusu ürünler dışındaki KDV tahsilatının artacağını gösteriyor. Uzmanlara göre bu miktarda KDV artışının öngörülmesi, temel tüketim malları olan akaryakıt, tekel ve benzeri ürünler ile KİT ürünlerine yüksek oranlı zam yapılabileceğine işaret ediyor. Hükümetin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) için öngördüğü artış gene yükseltildi ve 2005 yılında ÖTV miktarı 34 katrilyon 730 trilyon olarak hesaplandı. Böylece çoğunluğunu dar gelirlilerin ödediği dolaylı vergilerin toplam vergiler içindeki payı yüzde 73.4'e yükseldi. Ankara Mali Müşavirler Odası Başkanı Mehmet Koç, bu oranın akaryakıt pompa fiyatlarındaki düzenlemelerle yüzde 76'ya çıktığını belirtti. AB ülkelerinde dolaylı vergilerin yüzde 35 olduğunu hatırlatan Koç, mevcut adaletsizliğin giderilmesi için kayıtdışı ekonominin kayda alınması konusunda adım atılması gerektiğini ifade etti.

"ADALETSİZLİK DAHA DA ARTI"
Gelir vergisi indirimlerinin sadece üst gelir gruplarına uygulanmasını, "Mevcut adaletsizliği daha da adaletsiz hale getirdi" şeklinde değerlendiren Koç, bu indirimden kamuda çalışanlar yada asgari ücretlilerin yararlanamadığını, ancak özel sektördeki üst düzey yöneticilerin asgari ücretlilere karşı korunduğunu vurguladı. Mehmet Koç, adaletsizlikte önemli bir göstergenin de halen finansal geliri 303 milyar liraya kadar olanların vergiden bağışık tutulması olduğunu kaydetti. Eğitim ve sağlıktaki KDV indirimlerinin ise doğru olmakla birlikte yetersiz olduğunu belirten Koç, bu hizmetlerin zaten kamu hizmeti niteliğinde olması gerektiğini, hükümetin bu durumu görmezlikten geldiğini söyledi.

(BİRGÜN)