Ünlü tarihçi Yavuz Bahadıroğlu, yılın olay dizisi Muhteşem Yüzyıl’daki dudaktan öpüşme sahnesini eleştirdi.

Kanaltürk’deki “2. Sayfa”ya konuk olan Bahadıroğlu “Osmanlı’da dudaktan dudağa öpüşme yoktu. Biz dudaktan öpüşmeyi sonradan öğrendik. Bunu Avrupalılar’dan gördük. O zaman bizler yanaktan buse alınırdı. Çünkü o dönemde hastalıklar çok yaygındı ve bu hastalıkların ağızdan ağıza yayılacağını inanılırdı. Bunun zevkini 19. yüz yıldan itibaren öğrendik” dedi. Bu da yeni bir polemiğin fitilini ateşledi. İşte ünlü tarihçilerin görüşleri:

Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu: Osmanlı’da bir haremin, cariyelerin olduğunu herkes bilir ve kabul eder. Ama dizide tarihle bağdaşmayan birçok olayın doğrudan doğruya gösterilmesi tepkilere yol açar. Bir filmde, dizide öpüşme sahneleri eklenebilir bunların gerçekte var olup olmadığı sorgulanmaz. Asıl daha ciddi yanlışlar olduğundan sorun olarak onlar ön plana çıkarılmalıdır. Dünya kurulduğundan beri öpüşme de, süslenme de vardır. Olmadığını iddia edenler bunu nasıl bilebilir, gidip görmüşler mi? Sadece alkış dediğimiz el çırpma hareketi Sultan Abdülaziz döneminde çıkmıştır. O dönemler alkış dua anlamına geliyordu. Avrupalılardan bildiğimiz el çırpma olan alkış, Sultan Abdülaziz döneminde yapılmıştır. Bugüne kadar hiçbir kayıtta öpüşmenin olmadığına dair birşey okumadım. Zaten saraya getirilen cariyeler ciddi bir doktor kontrolünden geçerek getirilirlerdi. Öyle hemen içeri alınmazlardı. Kaldı ki dizideki en büyük yanlışlardan biri de Hürrem Sultan’ı temsil eden kişinin şirretliğiyle sarayda tutuluyor olması. Öyle birini zaten saraya almazlardı. Halbuki Hürrem alındığında çok daha gençtir. Oraya cariye olarak getirilen kızlar 16 yaşında ya da en fazla 22 yaşında olurdu.

Prof. Dr. Kemal Çiçek: Türk milleti geçmişiyle Osmanlı’yla gurur duyuyor. Diziye itiraz noktası da güçlü Osmanlı imgesi yerine, zevke sefaya düşkün, kendi çocuklarını katleden birçok yanlış tutumu olan sultanın gösteriliyor olması. Osmanlı’da haremin olduğunu herkes bilir. Yalnız harem padişahın kutsal mabedi olarak bilindiğinden başkaları tarafından görülebilen bir yer değildi. Bizler sadece 19. yüzyıldan dan itibaren tutulan kayıtlarla bilgi sahibi olabiliyoruz. Oda Avrupalıların gözünden, oraya girebilmiş olan yabancıların, seyyahların gördüklerini anlatmasıyla. Üstelik bunlar Topkapı Sarayı dönemi de değil, Yıldız’da, Dolmabahçe’de son dönemlerini görebilmiş olanlardı. Harem’de Kuran’ın yanısıra her alanda, sanat dalında da eğitim veriliyordu. Ve cariyeler padişahın isteklerine koşulsuz uymak zorundaydı. Neler yaşandığını kimse bilemez ancak öpüşmenin olmadığına dair bir kanıt da yoktur.

HÜRREM SULTAN TEK KADINLA YAŞAMAYI ÖĞRETTİ

‘Hürrem, Padişah’a sevmesini, tek kadınla yaşamasını öğretti’

Tartışılan dizi ‘Muhteşem Yüzyıl’la gündeme gelen Hürrem Sultan, Ukrayna’nın Rohatyn kentinde bir papazın kızı olarak dünyaya gelir. Tatarlar, kenti işgal edip ailesini öldürünce hareme verilir. Hürrem, Ukrayna’da büyük saygı görüyor, adına anıtlar dikilmiş. Eski Cumhurbaşkanı Yuşçenko “Kanuni’nin hayatını değiştirdi, ona tek bir kadını sevmeyi öğretti” diyor.

Lehistan Krallığı’nın sınırları içerisinde bulunan Rohatyn’da doğdu. 20 yaşındayken Tatar akıncılar tarafından 1520 tarihinde Rohatyn’den kaçırıldı, Kırım Hanı’nın himayesine girmiştir daha sonra Osmanlı sarayına sunuldu.

Gerçek adı Alexandra Anastasia Lisowska. Osmanlı Sarayı’da Kanuni Sultan Süleyman tarafından Türkçe’de neşeli, soylu kişi anlamına gelen Hürrem adı verilir. İşte Osmanlı’nın en güçlü kadınlarından Hürrem Sultan’ın çeşitli tarihçilerden kısa yaşam öyküsü:

Hürrem Sultan Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk nikah kıydırtan sultandır. Hürrem Sultan’ın sarayda cariye maaşı aldığı ve bu paraya ihtiyacı olmadığı için parasını Mekke’ye bağışlamak istediği söyler. Ancak kölelerin dini yerlere (Mekke, Medine vb.) bağış yapması günah kabul edildiği için Kanuni’den onu azat etmesini ister. Kanuni Sultan Süleyman da bağış için Hürrem Sultan’ı azat eder. Hürrem artık cariye değildir. Bir gün Kanuni Hürrem Sultan’ı odasına çağırttı ama Hürrem bu teklifi reddetti. Kanuni’ye, “Artık ben sizin malınız değilim. Beni kölelikten azat ettiniz. Sizinle beraber olmam zinaya girer” der ve bu nedenle Kanuni Sultan Süleyman Hürrem Sultan’ı nikahına almak zoruna kalır.
Hürrem Sultan, Kanuni Sultan Süleyman’a bir kız, dört erkek çocuğu doğurdu. En büyük oğlu Mehmet Şehzade tahta çıkamadan öldürüldü. İkinci oğlu Selim tahta çıktı. Diğer çocukları da Beyazıt ve Cihangir Şehzadelerdir. Kızı Mihrimah Sultan’ı Vezir-i Azam Rüstem Paşa ile evlendirerek Vezir-i Azam’la bir ittifak oluşturur. Kanuni, yeniçeriler tarafından çok sevilen oğlu Mustafa’yı kendisini tahttan indirmeyi planladığı inancıyla öldürtür. Hürrem Sultan’ın Kanuni’yi bu kararda etkilediği inancı yaygındır. Şehzade Mustafa’nın öldürülmesinden sonra Mahidevran Sultan iyice gözden düştü. Yaşamının büyük bir bölümünü fakir olarak oğlunun mezarının bulunduğu Bursa’da geçirdi. Devlet yönetiminde etkili olan Hürrem Sultan, İran savaşını destekledi. Ruslar ve Lehlerle barış içinde yaşanılmasını sağladı. Hürrem Sultan 18 Nisan 1558 tarihinde eşi Kanuni Sultan Süleyman’dan 8 yıl önce 52 yaşındayken öldü.

Haydn adına senfoni besteledi

Hürrem Sultan, Avrupa’da, modern Türkiye’de ve batıda birçok resim, müzik ve bale eserine konu olmuştur. Mesela Joseph Haydn’in 63. senfonisi buna örnektir. Hürrem Sultan’ın doğduğu yer olan Ukrayna’nın Rohatyn kentinde bir Hürrem Sultan anıtı bulunmaktadır. 2007 yılında, Ukrayna’daki bir liman kenti olan Mariupol’daki Tatarlar Hürrem Sultan’ın onuruna bir cami açmıştır. 

YUŞÇENKO TÜRBESİNİ ZİYARET ETMİŞTİ

Ukrayna’nın eski Cumhurbaşkanı Vladimir Yuşçenko ve eşi 2005 haziranında Türkiye’ye geldiklerinde Süleymaniye Camii’ndeki Hürrem Sultan’ın türbesini ziyaret etmişlerdi. Yuşçenko’nun eşi mezar başında Hürrem Sultan’a dua etmişti. Vladimir Yuşçenkoı ziyaret öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söylemişti: “Ukrayna’da herkes Hürrem Sultan Rokselana hakkında her şeyi biliyor. Ona saygı duyuyor. Hürrem Sultan çok akıllı bir Ukraynalı kadındı. Çünkü Osmanlı İmparatoru’nun hayatını önemli ölçüde değiştirdi. Padişah’ın hayatına birçok yenilik getirdi. Bu Ukraynalı kadınların güçlü karaktere sahip olduğunun en güzel göstergesi. Şimdi düşünüyorum da belki bazı Türk erkekleri Hürrem Sultan’a küsmüştür. Çünkü o Padişah’a bir kadını sevmesini, tek kadınla yaşamasını öğretti. Çok erkek için bu gerçekten çok zor...”

DİZİYE TEPKİ DİNMİYOR

‘Yasakçı zihniyet’

- CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdoğan Toprak: Diziye uyarı cezası verilmesi, AKP’nin yasakçı zihniyetinin bir göstergesidir. RTÜK, aldığı kararla AKP’ye rüştünü ispatlamaya çalışıyor.

‘Kanuni’ye hakaret’

- Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı Şevket Kazan: Ömrü savaşlarda, seferlerde geçmiş bir padişahı haremle ve Hürrem’le anlatmak ona yapılacak en büyük hakarettir.

‘Hayal ürünü bir yapım’

- Hukukçular Birliği Vakfı: Dizi bilimsel bir tarih incelemesi değil, reyting kaygısıyla gerçekleştirilmiş hayal ürünü bir yapım.

‘Yayından kaldırılsın’

- Diyanet-Sen Başkanı Mehmet Bayraktutar: Osmanlı’yı karalamaya ve er meydanında ölen Kanuni Sultan Süleyman’ı şehvet düşkünü gibi göstermeye kimsenin hakkı yok. Dizi yayından kaldırılmalı.14/01/2011