Günün Haberleri   |   Giriş sayfam yap   |   Favorilere ekle   |   Künye   |   İletişim   |   Sitene haber ekle


 
DOLAR
32,3859
EURO
35,0259
IMKB
9,080
ALTIN
2.324,450
 
Hava Durumu ANKARA
13 / 20 C°
Değiştir
 
     
 
Medya Spot Google
 
 
 Ana Sayfa  Gündem   Ekonomi   Dünya   Yaşam   Medya   Spor   Magazin   Polis Adliye 
 
Fabrika çok, rekabet yok
 Cahit Saraçoğlu 7 Kasım 2016 Pazartesi  

Rekabet Kurulu (RK), son 5 yılda hakkında başvuru ve incelemelerin arttığı, uygulanan idari yaptırımlardan da ciddi cezalar alan çimento sektörünün pazar yapısını ve sektördeki oyuncuların piyasa davranışlarını kapsamlı şekilde masaya yatırdı. Hazırlanan raporda sektörün belirli bölgesel hinterlandlar oluşturduğu, ekonomik ve yasal boyutlarıyla sektöre girişin kolay olmadığı tespitlerine yer verildi.
 
REKABETÇİ DEĞİLLER
 
“Çimento Sektör Araştırması”nda, rekabetçi açıdan kat edilmesi gereken uzun bir yolunun olduğu değerlendirmesi yapılırken, sektörün piyasada fiyat ve üretim kararlarını alırken rakiplerinin birbirlerinin tepkilerini hesaba kattığı belirtildi. Bu kapsamda karşılıklı bağımlılık içinde olan az sayıda teşebbüsten oluşması nedeniyle de oligopolistik bir piyasa olduğuna vurgu yapıldı.
 
4 YILDA 128 MİLYON LİRA CEZA
 
RK tarafından bugüne kadar sektöre toplam 156.2 milyon idari para cezası esastan verildiği de ortaya çıktı. Söz konusu cezalar özellikle 2012 yılı ile birlikte yüksek seviyelere ulaştı. Bu tarihten sonra 127.8 milyon lira idari para cezası uygulandı.
 
SEKTÖR EKONOMİDEN FAZLA BÜYÜDÜ
 
Çimento ürünleri satışları kış aylarında düşerken, yaz aylarında ise belirgin şekilde arttığına işaret edilen raporda, “2012’de yaşanan daralma hariç, sektörün büyüme hızı ekonominin büyüme hızının üzerinde gerçekleştiği” tespiti yapıldı. Bu kapsamda çimento fiyatları, 2013 yılının başında yaşanan fiyat düşüşü hariç, enflasyonun üzerinde artış gösterdi. Çimento sektöründe faaliyet gösteren 20 teşebbüsün 81 ile satışı bulunuyor ve bu satışları 58 şehirdeki terminallerden/paketleme tesislerinden gerçekleştiriliyor.
 
SEKTÖRDE 3 ŞEHİRDEKİ ÇİMENTOCU BASKIN
 
Sektörde rekabet koşullarının şehir bazında oldukça farklılık gösterdiği vurgulanırken, “Ülke genelindeki satışların yaklaşık yüzde 25’i sadece 3 şehre, satışların yüzde 50’si ise 13 şehre yapılıyor. Türkiye’deki üretimin 50-53 şehirde olmasına rağmen, toplam üretimin yüzde 20’si sadece 3 şehirde, yüzde 50’si ise sadece 10 şehirde gerçekleşiyor” tespiti yapıldı.
 
20 KAT ÜRETİM FAZLALIĞI VAR
 
Bir şehrin üretim ve kullanım yönünden kendine yeterliliği potansiyeli karşılaştırıldığında, üretim yapılan 40 şehirde üretim fazlalığı bulunuyor. Üretim fazlalığının 20 kata kadar çıkabildiği de tespit edildi. Bu nedenle üretim merkezi seçiminin doğrudan o merkezin talebine göre şekillenmediğine işaret edilirken, şehirlerin tamamına yakınında genellikle bir şehre 4-5 teşebbüsün satış yaptığı belirtildi.
 
2010’DAN SONRA ANLAŞMALI DAVRANMIŞLAR
 
RK’nın 2005-2010 yılları arasında incelenen dosyalarda soruşturmaya dönüşme oranı yüzde 0 olurken, 2010’dan sonra yüzde 30 artış görüldü. Çimento sektöründe incelemeye alınan rekabetçi kaygıların başında teşebbüsler arası anti-rekabetçi yatay anlaşmalar geldi. Bu bağlamda incelenen dosyalar toplamda yüzde 82’lik pay ile önemli bir yer tuttu. Kalan yüzde 18’lik pay hakim durumun kötüye kullanılması kapsamında incelenen dosyalardan oluştu. Toplamda incelenen 49 dosyanın 9’unda ihlal tespiti yapılırken, kalan 40 dosyada eylemlerin ihlal olduğuna yönelik bir tespit bulunmadı.
 
PAZARIN YARISINA 5 TEŞEBBÜS HAKİM
 
Sektörde çimento pazarının yaklaşık yüzde 50’sine ilk 5 teşebbüs hâkim olurken, tek başına yüksek pazar gücüne sahip bir teşebbüsün de olmadığı belirlendi. Bu durum üretim açısından da benzer bir özelliğe sahip, ilk 5 teşebbüs pazardaki üretimin yüzde 50-60’ını gerçekleştiriyor.
 
HER ŞEHİRDE BİR TEŞEBBÜS BASKIN
 
Sektör şehir bağlamında incelendiğinde ise her şehirde tek bir teşebbüsün baskın olduğu ortaya çıktı. Bu kapsamda da Türkiye genelinde sektörün 72 şehirden sadece 13’ünde fiyat ve maliyet arasında uzun dönemli bir ilişki bulunduğu tespiti yapıldı.
 
OLİGOPOLİSTLER, FİYATLARI YÜZDE 15 ARTIRIYORLAR
 
Sektör ayrıca iller bazında 404 gözlem noktasında yüzde 5 veya daha düşük, yüzde 5-10 arası ve yüzde 15 arası fiyat davranışları kategorisinde de değerlendirildi. Fiyatlama davranışının önemli ölçüde aynı seviyede olduğu görülürken, 404 gözlem noktasının 277’sinde fiyatlar arasındaki farkın yüzde 15 ve altında olduğu belirlendi. 277’sinin 234’ünün ise ‘karlarını birlikte maksimize’ etmeye çalıştıkları ortaya çıktı. Bu kesimlerin fiyatları ortalama yüzde 15 veya daha düşük tuttukları tespit edildi. Bu kapsamda çimento sektöründe son yıllarda gözlenen fiyat seviyelerinin, tüm çimento türleri açısından yüksek fiyat uygulandığı, sektörün genelinde oligopolistik rekabetten beklenen fiyat seviyelerinden yukarıda belirleme yapıldığı vurgulandı.
 
REKABETÇİ DÜZEYİN ÇOK ALTINDALAR
 
Sektörün pazar paylaşımı da incelendi. Bu kapsamda olması gereken rekabetçi düzeyin oldukça gerisinde olduğuna dikkat çekilirken, pazarın yaklaşık yüzde 50’sine 5 teşebbüsün hakim olduğu vurgulandı. Çimento pazarında rekabetçi dinamiklerin ise etkin bir şekilde işlemediği belirlenirken, şehirlerdeki çimento kullanımının yarıdan fazlasının şehir içinden sağlandığı, bir şehre yapılan satışlarda teşebbüs sayısı artmasına rağmen fiyatların düşmediği belirlendi. Bu da ‘karlarını birlikte maksimize’ etme davranışından kaynaklanıyor.

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
  Toplam yorum 0   Onay bekleyen 0  


Yorumunuz editörlerimiz tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.
 

Bu yazı henüz yorumlanmamış...


 Yazarın Diğer Yazıları
 
  ÇOK OKUNANLAR
  YAZARLAR

 
EMİN VAROL
 
GAZETEC? ACI S?YLER !

 
Ercan Deva
 
Hatalar Zinciri ve Ortak Akıl

 
MURAT ŞAHİN
 
Matematik Ucuzlugu

 
Cahit Saraçoğlu
 
100 Milyar Liralık Destek Alacaklar
  ÇOK YORUMLANANLAR
  ANKET
Cumhurbaşkanlığı Seçimerinde Kim Kazanır?
Recep Tayyip Erdoğan
Kemal Kılıçdaroğlu
Muharrem İnce
Diğer
 Sonuçları göster   
 
 
RSS

Add to Google
Medya Spot'ta yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden kullanılamaz.  Sayfalarımızda kaynak belirtilerek yayınlanan haberler ilgili kaynağa aittir ve bu haberlerin kopyalanması durumunda, tüm sorumluluk kopyalayan kişi / kuruma ait olacaktır. Başka kaynak veya gazeteden alıntı yazarlar ve site yazarlarına ait yazılardan dolayı Medya Spot sorumlu tutulamaz.