56 yıl aradan sonra gelen BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliği, Türkiye’nin başını ağrıtmaya aday.
Rusya, BM Güvenlik Konseyi içinde uzun süredir ilk vetosunu, tam da Türkiye’nin “Konsey başkanlığı” yaptığı dönemde gerçekleştirdi. Gürcistan’da görev yapan BM Barış gücünün görev süresinin uzatılması, Rusya tarafından resmen veto edildi.
Abhazya sınırında görev yapan BM Barış gücünün görev süresi bu akşam, New York saatiyle gece yarısı (Türkiye saati ile yarın sabah 07.00) doluyor.
Bu süreye kadar bir uzlaşma olmazsa, BM askerlerinin bölgeden acilen geri çekilmesi gerekiyor. Sorunu çözme görevi ise, BM Güvenlik Konseyi dönem başkanlığını yürüten
Türkiye’ye ait. BM Güvenlik Konseyi’nde her üye, ülke isimlerine göre sırayla, birer aylık dönemler halinde başkanlık görevini yürütüyorlar. Türkiye’nin başkanlığı da Haziran ayı boyunca sürecek.
RUSYA’YA KARŞI 10 ÜLKE
Gürcistan’da görev yapan BM Barış gücünün görev süresinin uzatılmasına ilişkin karar tasarısı BM Güvenlik Konseyi’nde dün gece oylandı.
Ve oylamada, 10 ülkenin “görev süresi uzatılsın” görüşüne karşı, sadece Rusya, tek başına “görev süresi uzatılmasın” yönünde oy kullandı. 15 üyelik BM Güvenlik Konseyi’nde, Çin, Vietnam, Libya ve Uganda “çekimser” oy kullanırken, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu diğer 10 ülke “lehte” oy verdi. Gürcistan’daki BM gücünde halen 130 askeri gözlemci ile yaklaşık bir düzine polis görev yapıyor.
KAVGA “GÜRCİSTAN’IN EGEMENLİĞİ” ÜZERİNE ÇIKTI
BM Güvenlik Konseyi’ndeki kavga, Gürcistan’ın egemenliği ve toprak bütünlüğü kavramları üzerinden çıktı.
Abhazya ve Güney Osetya, geçen yıl Gürcistan ile Rusya arasında yaşanan çatışmaların ardından tek taraflı olarak bağımsızlık ilan etmiş, bu iki bölge sadece Rusya tarafından tanınmıştı.
BM Güvenlik Konseyi’ne getirilen, bölgedeki BM barış gücünün görev süresinin uzatılmasına ilişkin karar tasarısında, bu konuda daha önce alınmış olan kararlara atıflar bulunuyor. Daha önceki kararlarda ise, Gürcistan’ın Güney Osetya ve Abhazya’yı da içine alacak şekilde, toprak bütünlüğü ve bu bölgelerdeki egemenliğine atıf yapılıyor.
Osetya ve Abhazya’nın bağımsızlığını tanıyan Ruslar ise, “bölgede durumun artık değişik olduğunu” öne sürerek, eski kararlara herhangi bir şekilde atıf yapılmasına karşı çıkıyorlar. Halen, bölgedeki BM görevlilerinin “apar topar” geri dönmemeleri için “geçici” çözümler üzerinde duruluyor.
Bu çerçevede, aralarında Türkiye’nin de olduğu BM Güvenlik Konseyi’ndeki Avrupa grubu bir karar tasarısı daha hazırlayarak, “BM gücünün görev süresinin teknik olarak 30 Haziran’a kadar uzatılmasını” önerdi.
Ancak Rusya, bu geçici uzatmaya ilişkin karar tasarısında bile geçmiş BM kararlarına, yani Gürcistan’ın toprak bütünlüğüne atıf olduğunu öne sürerek, karşı çıktı. Şimdi, halen BM Güvenlik Konseyi başkanlığını yürüten Türkiye, izlediği mekik diplomasisi ile sorunu çözmeyi amaçlıyor.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun bu haftaki yoğun dış gezi programının altında yatan nedenlerden biri de bu acil kriz. Davutoğlu bu hafta içinde hem New York’a gidip, BM Güvenlik Konseyi toplantısına başkanlık edecek, hem de Moskova’ya gidip, Ruslarla Batılılar arasındaki, başta Gürcistan olmak üzere, pek çok dünya meselesindeki görüş farklılıklarını gidermeye çalışacak.
Hürriyet