MUSTAFA MUTLU
Şiddetli tartışmalara neden olan “Kürt açılımı” bir türlü açılamadı ama şimdi de “Bu açılımın mimarı ABD mi, Türk hükümeti mi” tartışması başladı.
En sayın ve pek muhterem yöneticimiz diyor ki: “Bunun ABD planı olduğunu söyleyen ama ispatlayamayan namussuzdur.”
Ortada henüz “açılım” falan olmadığı için, olmayan bir şeyin “kim tarafından hazırlandığı” konusunda “namus” üzerine iddiaya girmek saçma olur!
Ben sadece iki ay önce hazırlanan bir “rapor” a dikkat çekmek istiyorum.
***
ABD’de kurulu Atlantik Konseyi isimli kuruluş bu yılın haziran ayında “Türkler ve Irak Kürtleri Arasında Güven Tesisi” başlıklı bir rapor hazırladı.
Proje Direktörü ve raporu kaleme alan kişi David L. Phillips... Kendisi, ABD’nin dış politikasında oldukça etkin bir isim...
Ayrıca proje grubunda eski ABD Büyükelçisi Ross Wilson, ABD’li General Charles Wald ve Soros’un kurduğu Açık Toplum Enstitüsü’nün politika analizcisi Mike Amitay da var.
Ziya Gökalp’in kardeş torunu olan Dicle Eroğul oturmuş, internetten indirdiği bu raporu tercüme etmiş.
Bana gönderdiği bilgi notunda, “Bu raporu tercüme ederken irkildim, çünkü yazılanların nasıl bire bir uygulattırıldığını gördüm” diyor...
***
Bu rapordaki görüşler ve öneriler, Türklerle Irak Kürtlerinin 13-15 Nisan 2009’da Washington’da yaptıkları toplantıdaki görüşmelere ve Phillips’in Türkiye ve Irak’taki görüşmelerine dayanıyormuş...
(Rapor çok uzun, isteyenlere tam metnini gönderebilirim...)
Ben sadece, “yol haritası çizme iddiası” ndaki bu belgenin “öneriler” bölümünden birkaç satır başlığını aktaracağım:
***
* Erişimi genişletin: Habur Kapısı’nı iyileştirin, ikinci bir kapının açılmasını sağlayın. Sınır yakınlarına Gaziantep’teki gibi serbest bölgeler kurularak ticari işbirliğini artırın.
* Transit işlemleri hızlandırın: Türkiye’den Irak’a çabuk bozulan malzeme veya diğer tüketim mallarını taşıyan TIR’ları geciktirmek yerine ulaşımı hızlandırın.
* Bağlantıları kurumsallaştırın: Kürdistan Bağımsız Yönetimi’nin (KBY), İstanbul, Bursa ve Diyarbakır’da ticaret ofisleri açmasını teşvik edin.
* Algıyı değiştirin: Diğer Kürdistan liderlerinin yanı sıra, Masoud ve Nechirvan Barzani’nin Türkiye’ye daha çok ziyaret yapmasını ve ilişkilerin gelişmesini sağlayın.
* Araştırma geliştirmeyi genişletin: TPAO’nun, Irak Kürdistanı’nda jeolojik araştırmalar yaparak kendisini ayrıcalıklı bir pozisyona sokmasını sağlayın.
* Kerkük sorununu çözün: Kerkük’ün statüsü için anlaşmayı ertelemek, azınlık grupların heveslerini şiddetlendirecek, kırılganlığı arttıracak ve şiddet olasılığını kuvvetlendirecektir. Bu sorunu bir an önce çözün.
* Teröre karşı çıkmanın ötesine geçin: PKK sorununun çözümü, güvenlik önlemlerinin ötesinde adımlar gerektirmektedir. Nihai çözüm Türkiye’nin sürdürülebilir demokratikleşmesinde ve gelişiminde, aynı zamanda PKK liderleri ve birlikleri için af organizasyonu yapmakta yatmaktadır.
* Tutukluları serbest bırakın: Demokratikleşmeyi geliştirmek için DTP’li tutukluları serbest bırakın.
* Yasal reformları üstlenin: Türkler, federalizmi bölünmeyle eş anlamlı gördüğünden, daha az göze çarpan “adem-i merkeziyet” planlarını tasarlayıp devreye sokun.
* Türklük tanımını değiştirin: “Türklüğü” vatandaşlık olarak tanımlayan Anayasa’nın 7. Maddesi’ni değiştirin. Terörle Mücadele Yasası’ndaki 215, 216, 217, 220. maddeleri ve Türk Ceza Kanunu’-ndaki 301. madde gibi gerici yasal düzenlemeleri yürürlükten kaldırın.
* Yargıyı ıslah edin: Katı, hesap sorulamaz ve aşırı tutucu olan yargının ıslahı için de önlemler alın.
* İş olanakları yaratmaya odaklanın: Güneydoğu’daki ekonomiyi canlandırın, özelleştirmeye hız verin, toprak reformunu gerçekleştirin.
* Sosyal servisleri geliştirin: Özellikle kadınlar ve kızlar için sağlık ve eğitim gibi sosyal servisleri genişletin, kadınları fakirlikten, cahillikten ve eziyetten kurtaracak adımlar atın. Böylece aşiret düzenini ve feodal yapıyı parçalayacak ve gelişmeyi hızlandıracak önlemler alın.
* Düşmanla konuşun: Ankara, Öcalan’la konuşmayı reddedebilir fakat DTP etkin birer muhatap olabilir. Erdoğan’ın, DTP’yle görüşmesini ve geniş kapsamlı görüşmeler için bir kanal olarak görmesini sağlayın.
* Avrupa ile entegrasyonu cesaretlendirin: Türkiye’nin AB üyeliği yolundan sapmasını önleyin.
***
Bu yazıyı kesip saklayın...
“Açılım” açıklandığında tekrar okur ve “asıl mimarın kim olduğuna” kendiniz karar verirsiniz!
*****
GÜNÜN SORUSU
Yukarıdaki yazıyı okuyunca siz de benim gibi, “Yaşasın tam bağımsız ve demokratik Türkiye” diye çığlık attınız mı?