1979'DA BİLGİSAYAR ORTAMINA GEÇİLDİ
1979 yılında, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen kütükleri Hakkında Kanun'un 28. maddesinde yapılan değişiklikle seçmen kütüğü kavramı tanımlanması ile bu kütüğün bilgisayar ortamında tutulması kararlaştırıldı.

İlk adımları 1986'da atılan SEÇSİS projesi, pek çok il ve ilçede iletişim yapısının eksik olması nedeniyle uzun bir süre kesintiye uğradı. Aralıklarla geliştirilmesi devam eden proje, 1993 yılında YTS'nın danışmanları tarafından Türkiye'nin coğrafi yapısına uygun dağıtık bir mimarinin tasarlanmasıyla yeniden tanımlandı. 1996 yılında, YSK, tanımlanan seçmen kütüğünün altyapısını oluşturmak amacıyla Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Kürsüsü'ne bu konuyu hakkında proje çalıştırması yaptırdı ve ortaya çıkan SEÇSİS projesi, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı'nca kabul edildi. 1997 Kasım ayında yazılıp güncelleştirilen ve 1999 Nisan ayında birlikte yapılan iki genel seçim ile ayrıca ara seçimlerde, kullanılan seçmen kütüğü güncellendi.

2001'DE KRİZ VURDU
2001 yılında yaşanan ekonomik kriz nedeniyle projeye 2 trilyon TL ödenek ayırabildi ve 2002 genel seçimleri SEÇSİS'i web tabanlı bir uygulamaya çevirebilecek revizyon yapılamadığından, SEÇSİS kullanılamadan tamamlandı.

SEÇSİS'i tamamlamak için yapılan en ciddi ve en son girişim, 2005 yılında başlatılarak yeni bir ihale açıldı. 4734 Sayılı Kanun'a göre, 733 ilçede çevrimiçi çalışacak, web tabanlı bir uygulama yazılımı ihalesi gerçekleştirildi, ihaleye katılan sekiz firma arasından, en düşük fiyatı veren Havelsan ihaleyi kazandı. Havelsan'ın da görüşleri hesaba alınarak, daha önceden satın alınmış Sun Fire 6800 sistemin çalıştırılmasını da içeren 2.5 milyon YTL'lik yeni bir donanım ihalesi açıldı.

Sun Microsystems'in iş ortağı KoçSistem'in kazandığı ihale sonucunda, KoçSistem, Sun Fire V490 sunucularının kurulumunu gerçekleştirdi. Havelsan, proje kapsamında sistem çözümleme, sistem tasarımı, yazılım geliştirme ve testlerini gerçekleştirme, YSK'nın elindeki veri tabanı yönetim sistemini en son sürüme yükseltme, merkezi seçmen veri tabanının bir kopyasını internet üzerinden sorgulamaya açma çalışmalarını ve portalın tasarımını üstlendi.

T.C. KİMLİK NUMARALARI EKLENDİ
SEÇSİS, Ankara'nın merkez ilçesi Çankaya başta olmak üzere, merkezle iletişimi sağlanmış 5 ilçede iki ay süreyle pilot uygulamaya alındı. Aynı zamanda, YSK'nın eski sistemi üzerinde tutulan çevrimdışı seçmen kayıtlarının T.C. Kimlik Numaraları eklenerek yeni geliştirilen sisteme aktarıldı. Bu sayede sistemin Merkezi Nüfus İdaresi'nin MERNİS projesiyle bütünleştirilme çalışmaları da başlatıldı.

YSK, SEÇSİS projesinde daha önce yapılan 2 trilyonluk yatırımla satın alınmış olan Sun Fire E6800 sisteminin de kullanılmasına olanak tanıyacak bir donanım çözümü arıyordu. Bu yüzden donanım ihalesinin şartnamesine, Sun Fire E 6800'in önerilecek sistemlere çevrimiçi bağlanabilmesi koşulu konuldu. KoçSistem'in önerdiği Sun Fire V490 sunucu sistemi, Sun Solaris ve UltraSparc işlemci ailesiyle geriye dönük uyumu sayesinde tercih edildi.

Güncelleme ve son kurulum sırasında, ilk olarak eski Sun Fire E6800 sunucunun SEÇSİS ana veri tabanı olarak kullanılması planlansa da, yeni sunucuların çift çekirdekli işlemci ve bellek yapısı nedeniyle veri tabanının yeni V490 üzerinde yedekli bir şekilde tutulmasına karar verildi. Portalın ise, eski Sun Fire E6800 sistemi üzerinde iki etki alanlı (domain) yapıda portal veri tabanı ve uygulama sunucusu olarak kullanılmak üzere kuruldu.

Bu yapıda, ana veri tabanından belirli kriterlere göre seçilecek veriler, portal veri tabanına aktarılarak Türkiye'ye sunuluyor. Sun Fire V490 sunucuların ikisi kümelenmiş olarak dahili veritabanı sunucusu, geri kalanı ise uygulama ve portal sunucuları olarak kullanılıyor. Sun Fire X4200 sunucular dizin sunucusu, dosya sunucusu, güvenlik sunucusu, yönetim ve yedekleme sunucuları olarak görevlendirildi. Tüm sistemle entegre olarak kullanılan C4 Tape kütüphaneleri ise merkezi depolama ünitesi olan SE9985'in yedeğini almak için kullanılıyor.

2005'TE ASLA DURMAMAK ÜZERE TASARLANDI
Sistemin yazılım geliştirme, test ve uygulamalarını gerçekleştiren Havelsan, yük testleriyle yeni Sun Fire sunucu altyapısının sorgulama ve diğer işlemlerdeki performansını değerlendirdi. Tam yükte gerçekleştirilen testler sonucunda kaynak kullanım oranı yüzde 40 olarak belirlendi. Bu şu anlama geliyor: Sistem kurulduğu zamanda, tam yükle test altına alındı ve Sun Microsystems altyapısının bu projede gerekli performans ihtiyacını beklentilerin çok üzerinde karşıladığı gözlendi. 2007 genel seçimlerinde de, gerçek kullanım sırasında sistem hiçbir problem vermeden çalıştı.

Sektörde üstün başarım oranıyla tanınan Sun Fire altyapısı, yüzde 99.9 çalışma oranlarıyla (uptime) tam kurulumu gerçekleştirildikten sonra asla durmamak üzere tasarlanıyor. Bunun anlamı, Sun Fire sistemlerinin tüm yıl boyunca durma istatistiği toplamda 8 saati aşmıyor. YSK'nın elinde bulunan sistemin ana sunucuları olan Sun Fire V490, 4 UltraSPARC IV işlemci desteği ve 64GB'a kadar bellek kapasitesi sunabiliyor. SEÇSİS'in destek donanımında ise AMD tabanlı Sun Fire X4200 sunucuları, Sun StorageTek C4 Tape kütüphaneleri, Sun StorEdge 9985 ileri uç depolama birimleri bulunuyor.

TÜM PROBLEMLERE KARŞI 'ERİŞLEBİLİR'
SEÇSİS, tamamen internet protokolü üzerinden, maksimum güvenlik ile erişilerek işlemlerin gerçekleşmesini sağlayan entegre bir sistem olarak biliniyor. Veri giriş terminallerinden, yetkilendirilmiş kullanıcıların Web üzerinden oturum açtığı Java uygulaması, yetkilendirilmiş kullanıcının girdiği veriyi ana sunucu veritabanına eklerken, yedekleme sunucuları da sunucularda yaşanacak herhangi bir problemin veri kaybına neden olmaması için eş zamanlı olarak tüm sistemi yedekliyor. Bu yedekler sayesinde belirli bir süre geriye dönük olarak son değişiklikler takip edilebiliyor. Sunucuların bağlı olduğu veri merkezinde (datacenter) yer alan yedek güç üniteleri (UPS) ise yaşanabilecek voltaj değişimleri, elektrik kesintisi gibi problemlere karşı tüm sistemi erişilebilir halde tutuyor.

PROBLEM NEREDEN KAYNAKLANIYOR?
Yerel Seçim 2009 sırasında yaşanan problemin ise SEÇSİS'in çalıştığı Sun Fire donanımından ziyade, donanıma erişimi sağlayan internet bağlantısı taşıyıcılarından kaynaklandığı ifade ediliyor. Sisteme oturum açmak veya açık oturmu ile veri girmek isteyen yetkili kullanıcıların, sunuculara erişimi sağlayan ağ anahtarlarının (switch) bazılarında yaşanan problem nedeniyle çalışan sisteme erişemedikleri ifade ediliyor. Bu durum, bazı bölgelerden sayılan oyların sisteme eklenebilirken, bazı bölgelerden sisteme erişilememesinin arkasındaki neden olarak gösteriliyor.NTV