Erdoğan, Suriye'deki krizin çözümü konusunda ise seyahat öncesine göre daha iyimser olduğunu vurguladı. Başbakan, Rusya ve İran'ın halkın önüne sandık konulmasına destek verdiğini açıkladı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan İran'daki resmi temaslarının ardından yurda dönerken uçakta gazetelerin yayın yönetmenlerine değerlendirmelerde bulundu. İran temasları hakkında bilgi veren Erdoğan, Suriye'deki krizin çözümü konusunda seyahat öncesine göre daha iyimser olduğunu söyledi. Bir hafta içerisinde Obama, Medvedev, Ahmedinecad ve Ban KiMoonile bukonuda yaptığı görüşme trafiğini anlattı. Erdoğan, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini vurma tehdidi için de "Bu bir felaket olur" dedi.
HAMANEY İLE GÖRÜŞLERİMİZ UYUŞUYOR
İran'daki temasları sırasında ağırlıklı olarak Suriye konusunu ele aldıklarını ifade eden Erdoğan, "Ahmedinecad ile farklı bir yaklaşımımız yok.Oda ölümlerin durmasını istiyor" şeklinde konuştu. "Hamaney'in de düşünceleri görüşlerimizle örtüşüyor. Bizim gibi bölge dışı ülkelerin müdahalesinden rahatsız" diyen Başbakan, Türkiye'nin de bölge dışındaki ülkelerin müdahalelerinden rahatsız olduğunu kaydetti. İran'ın sandığınhalkınönünebir an önce konmasını desteklediğini kaydeden Erdoğan, "Ama bunu Esed mi yoksaUlusal Geçici Konseymi getirecek? İkincisi halkın güvenini kazanır" dedi. Sandığın, Suriye halkının önüne zamanlaması ve şartları belirlenerek getirilmesi gerektiğini vurgulayan Başbakan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Halk işbaşına kimi getiriyorsa, omakbuldür. Esed'den sonra kim gelecek? Sorusu lüzumsuzdur. BunuOrtadoğulu liderler de soruyorlar.Halk kimi istiyorsa o gelsin.Halk kendini idare edecek olanı seçerse, ‘Vay benim başım demez' neticesine katlanır."
ESED'İN YERİNE SANDIKTAN ÇIKAN GELİR
Erdoğan, temennilerinin İran'ın Beşşar ile görüşme yaparak sandığı 6 ay içerisinde halkın önüne getirmesini sağlaması olduğunu, bu yapılırsa anayasa, parlamento ve başkanlık sorunları çözüleceği için sıkıntıların da azalacağını ifade etti.Hamaney'e, "Muhaliflerle de biz görüşürüz" dediklerini aktardı. "Seçimler adil, şeffaf ve uluslararası denetime açık olmalı. Gerekirse AGİT ya da bölge ülkelerinin gözlemciliği ile olabilir" diye konuşan Başbakan, "Esed uygulamada olumlu bir yaklaşım sergilerse sabırla bekleriz ama ölümler bir anönce bitmeli" değerlendirmesinde bulundu. Erdoğan, Rusya'nın da Esed'in yaptıklarını kabul etmediğini belirterek şöyle konuştu: "Ama bu giderse kim gelecek diye soruyorlar. ‘Sandıktan kim çıkarsa o gelir' dedik. Olumlu bakıyor. İran da seçime sıcak bakıyor. İlla Esed ile yürüme iddiası yok." Erdoğan, seyahat öncesine göre Suriye'de çözüm konusunda daha iyimser olduğunuda kaydetti. Hamaney ile nükleermüzakereler konusunu da ele aldıklarını anlatan Erdoğan, "Hamaney, ‘Bizim dinimiz kitle imha silahınamüsaade etmez' diyor. İran nükleer silah yapmayacağını söylüyor. Bilemeyiz. Gaybı (Gizli olanı) sadece Allah bilir. Hamaney, saygın, olaylarla ilgili ve dışa açıkbir insan. Onun sözleriönemli" dedi. Ahmedinecad'ın da aynı noktadan hareketle amaçlarının nükleer enerji olduğunu söylediğini ifade eden Erdoğan, "Takasta, anlaşamadıkları için üretime geçtik, artık geri dönemeyiz diyorlar. Belirli sayıda zenginleştirilmiş uranyum çubuğu üretip duracağız diyorlar. Takasta arabuluculuğumuzu eleştirenler bile şimdi siz ‘Haklı çıktınız' diyorlar" şeklinde konuştu.
"iSRAiL VURURSA FELAKET OLUR"
"İran'ın uzun menzilli balistik füzeleri nükleer başlık takmak için geliştirdiği" eleştirileri için de Erdoğan, "Füze teknolojisinde dünya ile yarışır hale geldikleri doğru. Ancak saldırı değil caydırıcılık amaçlı olması bile İran liderlerinin söyledikleri ile ters düşüyor. Nükleer silahların bakımı çok masraflı, caydırıcılık için bile üretmek hesaplı değil" dedi. "İran nükleer silah yapmayacağını söylüyor. Buna karşılık İsrail'in 250-300 atom başlığı var. Bu tartışılmıyor" ifadelerini kullanan Erdoğan, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerini vuracağı iddiaları için de net konuştu: "İsrail'in İran'ı vurması felaket olur. İsrail'in İran'ı vuracağım demesi de felaket tellallığıdır. Bunu Obama'ya da söyledim. Böyle bir saldırı durumunda bölge yerle yeksan olur. ABD-Irak savaşı gibi bir netice çıkmaz ortaya. İsrail, İran'a saldırmamalı."
AMBARGO OLMASAYDI TİCARETİMİZ ARTARDI
Başbakan Erdoğan İran'la dış ticaretimizin 16 milyar dolar olduğunu kaydetti. "Ambargo ve çeşitli yaptırımlar olmasaydı 20 milyar dolara ulaşırdı" tespitinde bulundu. Ticari kalemlerde çeşitlenme imkanına kavuşulması halinde İran'la dış ticaret açığımızın da kapanacağına dikkat çekti. İran ile "tercihli ticaret anlaşması" modelini de konuştuklarını belirten Erdoğan, "Tespit edilecek kalemlerdeki bazı ürünleri Türkiye'den alacaklar" dedi. Erdoğan, iki ülke enerji bakanlarının da doğalgaz ve petrol fiyatları üzerinde çalışacaklarını, bunun da iki ülke ticaretindeki açığı kapanmasına yardımcı olacağını söyledi.