Milliyet Gazetesi’nden Fikret Bila’nın haberine göre Genelkurmay Başkanlığı, yeni askerlik sistemi üzerinde çalışıyor. Çalışma henüz taslak aşamasında. Sonuçlandırılmış değil.

Bu çalışma hakkında önce Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a bir sunuş yapılacak. Bu sunuş yapıldıktan sonra çalışma bir süre daha devam edecek.
Genelkurmay’ın yapacağı sunuşta, Türkiye’nin tehdit algısı, TSK’nın ihtiyaçları ve düşünülen yeni askerlik sistemi hakkında detaylı bilgi verilecek. Başbakan ve hükümetin önerileri alınacak. Bu aşamadan sonra çalışmaya son şekli verilecek.

Tek tip değil

TSK’nın, kamuoyunda algılandığı gibi herkese tek sürede askerlik yaptırılması gibi bir düşüncesi yok. Bu anlamda “tek tip askerlik” kavramı yanlış kullanılıyor.
TSK’nın düşündüğü yeni sistemde yine farklı askerlik süreleri olacak. Çalışmanın temel amacı ise “aynı koşullarda olanların eşit süre” askerlik yapması. Bu bağlamda halen uygulanan farklı askerlik sürelerinin birbirine yaklaştırılması düşünülüyor.

Normal askerlik kısalacak

Halen dört farklı askerlik süresi uygulanıyor. Üniversite mezunu olmayanlar 15 ay (uzun dönem), yedek subaylar 12 ay, üniversite mezunu olan ancak yedek subaylığa ayrılmamış olanlar (kısa dönem) 6 ay askerlik yapıyorlar. Bir de, süresi 1 ay olan dövizli askerlik uygulaması var.

TSK, uzun ve kısa dönem askerlik sürelerini yedek subaylık süresine, yani 1 yıl civarına yaklaştırmayı düşünüyor. TSK’nın yürüttüğü taslak çalışmada 15 aylık normal askerlik süresinin düşürülmesi öngörülüyor.

Kısa dönem uzayacak

6 ay olan kısa dönem askerlik süresinin ise uzatılması planlanıyor. Böylece, yedek subaylık için uygulanan veya yeniden belirlenecek yedek subaylık süresi esas alınacak ve uzun dönemler ile kısa dönemler bir-iki aylık farklarla bu süreye yaklaştırılacak. 15 ay olan uzun dönem normal askerlik süresi kısalırken, 6 ay olan kısa dönem askerlik süresi uzayacak. Bu sürenin de 8 ay civarında olması düşünülüyor.

Yedek subaylık kalkmıyor

Yeni sistemde yedek subaylık uygulamasının kaldırılması düşünülmüyor. Başta doktorlar olmak üzere, TSK’nın her zaman ihtiyaç duyduğu meslek gruplarından yedek subay alımı devam edecek.

Dövizli de devam

Yurtdışında çalışanlara uygulanan dövizli askerlik uygulaması da sürecek. Yurtdışında çalışan ve koşulları yasada belirlenen kurallara uyanlar dövizli askerlik uygulamasından yararlanmayı sürdürecekler.

Askerde olanlar yararlanacak

Yeni askerlik yasası yürürlüğe girdiğinde silah altında olanlar lehte olan hükümlerden yararlanacaklar. Örneğin 15 ay için askere gitmiş olanlar, yeni belirlenecek askerlik süresinden yararlanacak ve erken terhis olacaklar. Kısa dönem olarak 6 aylığına askere gidenlerin askerliği ise uzamayacak. 6 ay dolduğunda terhis olacaklar. Uzayacak olan kısa dönem askerlik süresi, yasadan sonra askere gideceklere uygulanacak.

Bedelli konusu

TSK’nın kamuoyunda tartışıldığı gibi bir “bedelli askerlik” planlaması yok. Askerlik yükümlülüğü yaşına gelmiş olanlardan isteyenlerin, belli bir bedel ödeyerek 1 ay gibi bir süre askerlik yapmalarına olanak sağlayacak bir düzenleme düşünülmüyor.

Yaşı çok geçkin olanlar

Bedelli askerlik Gölcük depremi sırasında bir defaya mahsus olmak üzere uygulanmıştı. Deprem için mali katkı sağlanması için, askerlik yaşını çok geçmiş, 35-40 yaşına geldiği halde askerlik yapmamışları bir defada eritmek amacıyla bu uygulama yapılmıştı. Askerlik için yaşı çok geçkin olanlar için bir kez daha böyle bir yönteme başvurulup vurulmayacağı henüz belli değil. Ancak isteyenin bedel ödeyerek 1 aylık askerlik yapması anlamında bir “bedelli askerlik” çalışması yok. 12 EKİM 2010