|
|
 |
 |
| |
| DOLAR |
| 39,7843 |
 |
|
|
| EURO |
| 46,6903 |
|
|
|
| IMKB |
| 9.910,000 |
 |
|
|
| ALTIN |
| 4.189,750 |
|
|
|
|
Şehir Seçimi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| AKP'DE SU KAVGASI
|
|
|
|
|
|
|
| Forbes Türkiye Dergisi, Topbaş ile Eroğlu'nun mücadelesini yazdı. |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Su Hesabı
İstanbul’un 40 yıllık su ihtiyacını karşılayacağı iddiasıyla Melen Çayı’ndan 185 kilometre boru hattı döşendi. Melen’in şimdilik yaptığı şey AKP’nin iki önemli ismini karşı karşıya getirmek oldu. Yerel seçimlerse kapıda…
Denet C. Tezel - Yekta Kılıç
İstanbul’da verilen susuzluk alarmı ve Melen Projesi merkezli tartışmanın ömrü sadece birkaç gün sürebildi. Gündemi Ankara’nın Ergenekon soruşturması ve AKP’nin kapatılma davasının belirlediği düşünülebilir.
Ancak günden güne su yüzüne çıkan ama henüz kamuoyuna yansımayan bir gündem daha var: Sekiz ay sonra yapılacak yerel seçimler. Bu önemli sınavdan önce İstanbul’da görülmemiş bir gelişme oldu. “2040 yılına kadar yetecek” söylemiyle bugüne kadar yaklaşık 1 milyar dolar harcanarak İstanbul’a getirilen Melen Çayı suyu, daha bir yıl dolmadan Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) iki kilit ismini ‘bir kez daha’ karşı karşıya getirdi.
 İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Kadir Topbaş’la Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu arasında medya önünde patlak veren tartışma, saman alevi misali başladığı gibi de sona erdi. Ancak tarafların duruşları değişmedi:
İBB susuzluk tehlikesi nedeniyle İstanbullulara tasarruf yaptırmaya ve yeni kaynaklar bulmaya kararlıyken, Melen yatırımlarının altında imzası bulunan Eroğlu,p rojenin İstanbul’a 2040’a kadar yeteceği iddiasında ısrarlı. Peki İstanbulluları doğrudan etkileyen bu meselede durum gerçekte ne? Fazla uzamayan ve belediye seçimlerini doğrudan etkileyecek tartışmanın odağında da bu kritik soru var zaten…
Su, Türkiye’nin en önemli ikinci icracı koltuğu sayılabilecek İBB başkanlığı için belirleyici bir faktör. Nitekim bir İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) yetkilisi “İstanbulluları bir gün bile susuz bırakma lüksümüz yok” diyor. Temmuz başında tekrar patlak veren kuraklık tartışmalarına bu perspektiften bakmak gerekiyor. Biraz da geçmişe…
Sosyaldemokrat Halkçı Partili (SHP) Nurettin Sözen’in İBB’nin başkanlık koltuğuna oturduğu 1989 yılında İstanbul son 50 yılda en düşük yağışını almıştı. Sözen’in ilk yılında kentin yaşadığı susuzlukla başlayan sıkıntılara bir de İSKİ yolsuzluk skandalı eklenince İstanbullar, 1994’te Sözen ve partisine çok ağır bir fatura kesti: Şehrin anahtarı Refah Partisi ve Recep Tayyip Erdoğan’a teslim edildi. Yeni belediye başkanı İSKİ genel müdürlüğüne Veysel Eroğlu’nu atadı.
Çiçeği burnunda Eroğlu, Devlet Su İşleri (DSİ) ve İSKİ’nin ortaklaşa geliştirdiği bir projeye çok güveniyordu: “Melen.” İstanbul’dan 185 kilometre uzaklıkta Karadeniz’e akan Melen Çayı suyunun İstanbul’un su sorununu 2040’a kadar çözeceğinden adı gibi emindi.
Bu yüzden de 2008 fiyatlarıyla 2,1 milyar YTL’ye mal olacak Büyük Melen 1 Etabı’nda ilk kazma 2001’de vuruldu. Ancak proje ağır ilerledi. Zira 1995’ten sonra yağışlar normale dönmüş İstanbul’da kuraklık gündemden düşmüştü. O günden bugüne Melen’den çok su aktı.
Eroğlu, Şubat 2003’te Melen projesinin sahibi konumundaki DSİ’ye genel müdür oldu. 2007’de de milletvekili seçildi ve Çevre ve Orman Bakanlığı’yla taçlandırıldı. (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’na bağlı olan DSİ, Ağustos 2008’de Çevre ve Orman Bakanlığı’na geçti.) 2004’ten beri de İBB’nin başında AKP’li Kadir Topbaş var. Eroğlu ve Topbaş ikilisi Mart 2004’te yapılan son yerel seçimlerde de İBB başkan adaylığı için Başbakan Erdoğan nezdinde yarışmıştı.
Küresel ısınma tehdidine rağmen İstanbul 1996’tan beri iyi yağış alıyor. Öyle ki, 2003 ile 2006 arasında her yıl yağan yağmur nedeniyle şehrin 870 milyon metreküplük baraj kapasitesi zorlandığı için 2,35 milyar metreküp su barajlardan deşarj edildi. Ancak 2007 için aynı şeyi söylemek mümkün değil: İstanbul 1989’dan sonraki en kurak yılını yaşadı. (Son 50 yıllık veriler incelendiğinde İstanbul’da yağışların sürekli iniş-çıkış yaşadığı görülüyor.)
Suyun bir şehrin hükümdarlarını değiştireceğini çok iyi bilen Topbaş ve AKP, yerel seçimlere iki yıl kala gaza bastı. İstanbul’u bir anda “küresel ısınma” yakınmaları sardı. TEMA Vakfı’yla kol kola giren İBB kapsamlı bir tasarruf kampanyasına imza attı. Daha önemlisi Melen boru hattının inşası hızlandırılarak 3,5 ayda 105 kilometre boru hattı döşendi. (Melen kapsamında bugüne kadar 850 milyon YTL harcandı.) Böylece Ekim 2007’de Melen suyu İstanbul’a ulaştı. Yapılan açılış törenleriyle birlikte İstanbullular bundan sonraki yıllar için derin nefes aldı. Zira “Melen sayesinde 2040 yılına kadar rahatız” sloganı zihinlere kazınmıştı.
Bu pembe tablo, temmuz başında İBB’den gelen SOS sinyallerinin medyada yankı bulmasıyla dağılıverdi. İstanbul’da geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da su alarmı verildi. İBB Başkanı Topbaş İstanbul’da son 50 yılın en sıcak ayının yaşandığını ve bu nedenle su kaynaklarında ciddi bir buharlaşma gerçekleştiğini açıkladı.
Nisan-mayıs-haziran aylarında toplam 22 milyon metreküp su buharlaşmıştı. Başkan Topbaş, “Melen çok doğru bir proje” diye eklemeyi ihmal etmese de Melen’den aktarılan yaklaşık 700 bin metreküplük günlük suyun üçte bire düştüğünü duyurdu. İstanbulluların “çok dikkatli” olması gerektiği telkin edildi. Bu arada 2,1 milyar YTL’lik birinci etap bütçesiyle yatırımına devam edilen Melen projesinin gerçekte neye derman olduğu sorusu da kendiliğinden gündeme geldi.
Ama tartışma kesilmişti. Aslında bu süreçte kafaları en çok karıştıran Melen projesi yatırımlarında imzası bulunan Çevre ve Orman Bakanı Eroğlu’nun açıklamaları oldu. Bakan Eroğlu medyaya yaptığı bir açıklamada, Melen’in suyunun azaldığı yolundaki haberlerin doğru olmadığını, Topbaş’ın açıklamalarının İstanbulluları tasarrufa yöneltmeyi amaçladığını iddia etti. Melen’in kurumadığını ve İstanbul’da her zaman su akacağını açıkladı.
Forbes Türkiye’nin sorularını yanıtlayan Bakan Eroğlu, Melen konusunda iddialı: “Melen sistemi İstanbul’un 2040 yılına kadar su ihtiyacının karşılanması için geliştirilmiş, Cumhuriyet tarihimizin en büyük içme suyu projesidir.” Dört aşamalı projenin tamamlanması durumunda İstanbul’a günde ortalama 3,2 milyon metreküp su sağlanacağının altını çizen Eroğlu, İstanbul’un bu yıl Melen’den hiç su takviye edilmemesi durumunda dahi 2008 yılında herhangi bir su sıkıntısı yaşamasının beklenmediğini, önümüzdeki
yıllarda da yaşanmayacağını vurguluyor.
(Melen Projesi dört etaptan oluşuyor ve şimdilik sadece birinci etap somutlaşmış durumda. Bu sayede günde ortalama 700 bin metreküp su alınması söz konusu.)
Peki şehrin su konusundaki en önemli otoritesi İSKİ Genel Müdürü Mevlüt Vural, 2040 miladı konusunda ne diyor? Başkan Vural çok net konuşuyor: “Hayır! Ne benim ne de Sayın Kadir Topbaş’ın 2040’la ilgili bir ifadesi olmadı. Daha önceki yıllarda söylenmiş.” Melen’le ilgili polemiğe asla girmeyeceğinin altını çiziyor. “Melen başlanmış, yatırım yapılmış ve yol alınmış bir projeydi. Durum böyleyken Melen’den vazgeçip başka çözümlere yönelmek yanlış olurdu” diye ekleyen Vural’a bakılırsa proje beklenmedik kuraklığın yarattığı telaşla hayat bulmuş. Ancak daha bir yıl geçmeden İSKİ yeni kaynaklar ve yatırımlar peşinde.
İBB ve İSKİ gündeminde Bulgaristan sınırından, Mutludere’den (Rezve Deresi) su getirmek var. 35 kilometrelik boru hattı için ihale aşamasına gelinmiş. İSKİ yetkilileri proje bedelini açıklamıyor. Melen projesiyle ilgili iddialarda hangi tarafın haklı olduğu bir yana tartışmanın her iki tarafı da “küresel ısınma”ya can simidi gibi sarılmış durumda.
Nitekim iklim değişikliği ekseninde 2007’de bir kitlesel tasarruf kampanyasına imza atmıştı İBB. Haziran 2007’de İBB ve TEMA “Suyunu Boşuna Harcama” başlığıyla bir kampanya düzenlemişti. Ancak kampanya gerek kurgusu gerekse içeriğiyle önemli zaaflar içeriyordu.
Arçelik’in ve Calgonit’in sosyal sorumluluk anlayışıyla sponsor olduğu kampanyada İstanbullulara hane başına yılda 26 ile 40 ton arasında tasarruf için “Bulaşıklarınızı Bulaşık Makinesinde Yıkayın” telkininde bulunuluyordu. Oysa İstanbul’da bir kişi yılda ortalama 60 metreküp su harcıyor (Forbes Türkiye’de konuyla ilgili detaylı haber “Sen de mi TEMA?” başlığıyla Mart 2008 sayısında yayınladı).
Melen suyu İstanbul’a getirilmiş olsa da şehri geçen yılkini tamamlar nitelikte bu yıl da bir kampanya bekliyordu: “Suyunuzu Boşa Harcamayın: Tasarrufa Devam.” Ne var ki bu kampanyada ne TEMA ne sponsorlar ne de bulaşık makinesi var. İBB kampanyaya sivil toplum kuruluşu olarak Başbakan Erdoğan ve Veysel Eroğlu’nun 1995 kurduğu “Su Vakfı”nı dahil etti. Kurulduğu yıllarda İstanbul’un tarihi çeşmelerine hayat vermeye soyunan
Vakıf, 2002’den sonra Milli Eğitim Bakanlığı’yla birlikte okullarda su konusunda bilinçlendirme seminerleri vermeye başladı.
Tasarruf kampanyasıysa vakfın bugüne kadar imzaladığı en kapsamlı çalışma. Ancak kimi vakıf yetkilisi için kampanyaya dahil olmak sürpriz olmuş; konuyu İstanbul’u saran billboardlardaki kampanya afişlerindeki vakıf logolarını görünce öğrenmiş. Zaten Su Vakfı’ndan kampanyaya dahil olma süreci ve kampanya içeriğiyle ilgili bilgi almak mümkün olmadı. Vakıf, Forbes Türkiye’ye yaptığı yazılı açıklamada “İBB ile ortaklaşa yürüttüğümüz çalışma, kamuoyunun uyarılması ve su tasarrufu konusunda halkı bilinçlendirmekle sınırlı olup geniş kapsamlı bir kampanya niteliği taşımamaktadır” demekle yetiniyor.
Bu yıl olduğu gibi geçtiğimiz seneki kampanya da içeriğiyle sadece bireysel abonelere yönelik olarak tasarlanmıştı. Haziran 2007’de başlatılan ilk kampanyanın ardından eylüle gelindiğinde İBB ve TEMA yaptıkları ortak basın toplantısında “kampanya sayesinde” üç ayda 18 milyon metreküp tasarruf yapıldığını kamuoyuna duyurmuştu.
Ancak İSKİ’nin web sitesindeki resmi veriler tasarrufun ticari ve bireysel aboneler dahil toplam 11 milyon metreküp seviyesinde olduğunu gösteriyordu. (O dönemde Forbes Türkiye’nin konuştuğu bir İSKİ yetkilisi rakamın biraz yüksek tutulduğunu itiraf etmiş ancak bunun amacının tasarrufu teşvik etmek olduğunu da eklemişti.)
Topbaş’ın açıkladığı gibi İstanbul gerçekten en sıcak yazını mı yaşıyor? Acaba Başbakanlık Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Topbaş’ı doğruluyor mu? Forbes Türkiye’nin sorusu üzerine Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Haziran 2008 ortalama sıcaklığın 22.5 derece olduğunu bildirdi. Meteoroloji verilerine göre uzun yıllar ortalaması 20.9 derece. En sıcak yıl 2008 değil 2007.
Bütün bilgi bombardımanı arasında gerçekleşen tartışmadaki çarpıcı istatistiklerden biri de açıklanan buharlaşma rakamları. Başkan Topbaş, 3 ayda toplam 22 milyon metreküp suyun sıcaklık nedeniyle havaya karıştığını açıkladı. Veriler yakından incelendiğinde nisan ve mayıs arasındaki buharlaşma farkının iki kat olduğu görülüyor; buharlaşma 3,5 milyon metreküpten 7 milyon metreküpe çıkmış. Oysa nisan ayıyla mayıs arasında sadece üç derecelik bir fark var. Tablo mayıs ve haziran arasındaki değişimle iyice kafa karıştırıyor: İki ay arasında sıcaklık farkı 5,4 dereceyken açıklanan buharlaşma farkı yüzde 65 seviyesinde kalmış.
Görüşlerine başvurduğumuz İstanbul Üniversitesi Su Fakültesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Güven Özdemir, “Buharlaşmayı etkileyen pek çok faktör var. Ancak ısı farkları itibarıyla İstanbul’da aydan aya böylesi farkın olması rakamlar hakkında şüphe uyandıracak kadar garip. Zaten yıllar itibariyle kaydedilen meteorolojik veriler de bunları doğrulamıyor” diyor. İSKİ genel müdürü Vural da konuyla ilgili “Net olarak buharlaşmayı hesaplamak imkansız.
Bizim verilerimiz ampirik formüllerden çıkıyor” demekle yetiniyor.
|
|
|
|
|
|
|
Toplam yorum |
0 |
|
Onay bekleyen |
0 |
|
|
|
Yorumunuz editörlerimiz
tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır. |
|
|
|
|
Bu haber henüz yorumlanmamış...
|
|
|
|
|
Bu kategorideki diğer haberler |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK OKUNANLAR |
|
|
-
|
|
 |
|
Yeni Şafak'ın Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'i sert eleştirdiği haberleri devam ediyor. Bugünkü gazetenin ... |
|
|
|
 |
|
Sigara fiyatlarına ÖTV'ye yüzde 12,92 oranında zam yapılması kesinleşirken, perşembe günü açıklanacak ... |
|
|
|
k1.jpg) |
|
CHP lideri Özel, kurultay davasına saatler kala yaptığı açıklamada, çıkacak her karara hazırlıklı ... |
|
|
|
 |
|
Brent petrol fiyatlarının 66 dolara kadar gerilemesine rağmen geçtiğimiz haftayı 1,14 TL'lik motorin ... |
|
-
|
|
 |
|
Yapılan tüm uyarılara rağmen şeker fabrikaları satıldı. Bugün o özelleştirme fiyatına bu fabrikaların ... |
|
|
|
 |
|
Cumhurbaşkanı Erdoğan iki mahkum için af yetkisini kullandı. Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama ... |
|
|
|
 |
|
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, orman yangınlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak ... |
|
|
|
 |
|
Kabine bugün Beştepe’de yoğun gündemle toplanacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ... |
|
-
|
|
 |
|
CHP'nin 38. Olağan Kurultayı'nın iptali ve yetkili kurulların görevden uzaklaştırılması talebiyle ... |
|
|
|
 |
|
Türk spor medyasının usta isimlerinden spiker Sabri Ugan hayatını kaybetti. |
|
|
|
 |
|
CHP Kurultayı’nın iptali talebiyle açılan dava, 8 Eylül’e ertelendi. Mahkeme, görevsizlik kararına ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| YAZARLAR |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK YORUMLANANLAR |
|
|
-
|
|
|
|
CHP'nin 38. Olağan Kurultayı'nın iptali ve yetkili kurulların görevden uzaklaştırılması talebiyle ... |
|
|
|
|
|
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, orman yangınlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunarak ... |
|
|
|
|
|
Türk spor medyasının usta isimlerinden spiker Sabri Ugan hayatını kaybetti. |
|
|
|
|
|
Sigara fiyatlarına ÖTV'ye yüzde 12,92 oranında zam yapılması kesinleşirken, perşembe günü açıklanacak ... |
|
-
|
|
|
|
Kabine bugün Beştepe’de yoğun gündemle toplanacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ... |
|
|
|
|
|
CHP lideri Özel, kurultay davasına saatler kala yaptığı açıklamada, çıkacak her karara hazırlıklı ... |
|
|
|
|
|
Brent petrol fiyatlarının 66 dolara kadar gerilemesine rağmen geçtiğimiz haftayı 1,14 TL'lik motorin ... |
|
|
|
|
|
Yeni Şafak'ın Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'i sert eleştirdiği haberleri devam ediyor. Bugünkü gazetenin ... |
|
-
|
|
|
|
Cumhurbaşkanı Erdoğan iki mahkum için af yetkisini kullandı. Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama ... |
|
|
|
|
|
Yapılan tüm uyarılara rağmen şeker fabrikaları satıldı. Bugün o özelleştirme fiyatına bu fabrikaların ... |
|
|
|
|
|
CHP Kurultayı’nın iptali talebiyle açılan dava, 8 Eylül’e ertelendi. Mahkeme, görevsizlik kararına ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| ANKET |
|
|
|
|
|
|
|
| |
 |
 |
Medya
Spot'ta yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden
kullanılamaz. Sayfalarımızda kaynak belirtilerek yayınlanan
haberler ilgili kaynağa aittir ve bu haberlerin kopyalanması
durumunda, tüm sorumluluk kopyalayan kişi / kuruma ait olacaktır.
Başka kaynak veya gazeteden alıntı yazarlar ve site yazarlarına ait
yazılardan dolayı Medya Spot sorumlu tutulamaz. |
 |
|
| |
|
Arkadaşına Gönder
Yazdır
Önceki sayfa
Sayfa başına git
