ABD Kongresi’nde, yeni seçilen 112'nci Kongre’nin göreve başlayacağı 3 Ocak’a kadar devam eden topal ördek oturumlarında, dün Ermeni tasarısının oylamaya sunulması gündeme geldi. Ermeni kaynaklı haberin sabah saatlerinde yayılmasının ardından Washington’daki Türk Büyükelçiliği alarma geçti. Türkiye, gerek Kongre gerek Beyaz Saray, ABD Dışişleri ve Savunma Bakanlıkları nezdinde girişim başlattı.  

Türkiye'nin "soykırım" tasarısını ABD Temsilciler Meclisi gündemine getirmeye yönelik çabalara ilişkin ilk tepkisi ise Washington Büyükelçisi Namık Tan'dan geldi. Büyükelçi Tan Twitter üzerinden bir mesaj yayınlayarak, “Ermeni örgütleri 1915 olaylarına ilişkin iddialar içeren tasarının Temsilciler Meclisi’nde oylanması için kampanya başlatmıştır. Tüm Türk Amerikan toplumunun gerekli duyarlılığı göstereceğinden eminim” dedi.

"ETİK DEĞİL"

Büyükelçi Tan gün içinde bir de yazı açıklama yaptı. ABD'nin 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımasını isteyen tasarının, “ABD Kongresinin son çalışma günlerinde gündeme getirilmesini etik bulmadıklarını” belirten Tan, “Bu girişim karşısındaki çalışmalar ara verilmeksizin sürdürülecektir” dedi.

Tan, yaptığı yazılı açıklamada, “tasarının Temsilciler Meclisi Genel  Kurulu gündemine getirilmesi çabaları karşısında, sabah erken saatlerden itibaren  gereken her türlü temas ve çalışmaları yaptıklarını” ifade etti.

“Bu bağlamda sağduyunun galebe çalacağına inanıyorum” ifadesini  kullanan Tan, şunları söyledi:

“ABD Yönetimi ve Kongre içindeki Türkiye-ABD ilişkilerinin önemine vakıf milletvekilleri, anılan tasarının kabul edilmesinin ilişkilerimize vereceği zararın boyutunun bilincindedir. Kongrenin neredeyse son gününde bu denli tartışmalı bir tasarının gündeme getirilmesini etik bulmuyoruz. Bu girişim karşısındaki çalışmalar ara verilmeksizin sürdürülecektir.”

CLINTON'A TELEFON

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da dün gece acilen Amerikalı mevkidaşı Hillary Clinton’ı telefonla aradı. Davutoğlu, bu tür bir girişimin kabul edilemeyeceğini vurgulayarak tasarının gündeme getirilmesinin derhal durdurulmasını istedi. Clinton ise Washington yönetiminin tasarıyla ilgili önceki tutumunda bir değişikliğin olmadığını belirterek, “Biz başından beri tasarıya karşıyız. Elimizden geleni yapacağımızdan şüpheniz olmasın” cevabını verdi.

Doğan Haber Ajansı ise Davutoğlu'nun, "Kendisine çok açık bir şekilde böyle bir çabanın Türk-ABD ilişkilerinde yol açabileceği olumsuz sonuçları, hep beraber görerek bunu engellememiz gerektiğini ifade ettim" dediğini bildirdi.

"KONGRE ÜYELERİNİ ARAYIN"

Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi Başkanı Günay Evinch (Övünç) ile Türk-Amerikan Dernekleri Federasyonu Başkanı (FTAA) Kaya Boztepe de ortak yayımladıkları açıklamada, Türk-Amerikan toplumuna seslendi. Ermeni tasarısının "Türk ve Müslüman karşıtı bir tasarı" olduğunu belirten Evinch ve Boztepe, Türk dostu Amerikalılar ve ABD'de yaşayan Türk toplumuna, Kongre üyelerini arayıp, tasarıya karşı tavır almaya çağırmalarını istedi.

Kongre'deki Türkiye Dostluk Grubu'nun tasarı aleyhinde ortak imzalı bir mektup hazırladığı, ayrıca, Türkiye'ye yakın çok sayıda Kongre üyesinin karara karşı devreye girmesinin sağlandığı bildirildi.

SALI'YA KALDI

Tasarı dün Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'na gelmedi. Ancak, ABD yönetimi için önemli olan bazı yasa tasarılarının Temsilciler Meclisi ve Senato'da henüz oylanamamış olması nedeniyle Kongre'nin çalışma süresinin uzatılması yeni bir durum yarattı.

Buna göre, 21 Aralık Salı gününe kadar çalışmalarına ara veren Temsilciler Meclisi'nin, Salı gününden itibaren de kaç gün açık kalacağı henüz bilinmiyor. Ancak Meclis'in açık olacağı bu süre içinde Ermeni tasarısının da Genel Kurul'a getirilmesi ihtimali hala bulunuyor.

Tasarıyı gündeme alma yetkisi, Meclis Başkanı Nancy Pelosi’ye ait. Pelosi’nin, Mart ayındaki komite oylamasında da etkili olduğu ve milletvekillerini tasarıya lehte oy kullanmaları için komite toplantısına gitmeye ikna ettiği iddia edilmişti.

TASARININ YASALAŞMASI ZOR
ABD Başkanlarına 24 Nisan'ı "Ermeni Soykırımı Anma Günü" olarak anılması çağrısı yapan bu tasarının yasalaşması için hem Senato'da hem de Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmesi gerekiyor.
 
Bu nedenle de Pelosi tarafından gündeme alınsa ve oylamada kabul edilse bile bu, tasarının yasalaştığı anlamına gelmeyecek.
 
Şu anda Senato'da da benzer bir tasarı bulunuyor. Ancak Senato'daki tasarı henüz Dış İlişkiler Komitesi'nin gündemine alınmış değil.
 
Senato'da da önce komitede, sonra genel kurulda oylanması gerekiyor. Ancak Senato'nun komite gündemine dahil alınması olasılığı düşük görülüyor.
 
Ermeni lobisine yakınlığıyla bilinen Pelosi'nin bu hamlesi, tasarının yasalaşmasından çok iç siyasete dönük bir adım olarak yorumlanıyor.