Üçüncü Asya'da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (AİGK/CICA) sonunda, İsrail'in red oyu vermesi nedeniyle Mavi Marmara gemisine yapılan ve 9 Türk vatandaşının şehit edildiği saldırı ile ilgili kınama kararı, deklarasyonda yer alamadı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, CICA üyesi 21 ülkenin İsrail'in kınanması yönünde görüş verdiğini, ancak kınama kararının oybirliğiyle alınması gerektiğini belirterek, dönem başkanı olarak yaptığı ilk açıklamada İsrail'i kınadı.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İsrail'e karşı uluslar arası hukuk ve ikili ilişkiler çerçevesinde her türlü tedbirlerin alınacağını belirterek, "İngilizcede bir atasözü vardır. 'Actions always better speaks louther than words' (Hareket, her zaman konuşma ve kelimelerden daha iyidir). O çerçeve içinde her şey yapılacaktır. Bu aslında İsrail'in kendi kendini nasıl izole ettiğini göstergesidir. Türkiye'ye karşı yaptığı hatanın nasıl büyük bir hata olduğunu, bunu acısını her zaman hissedecektir. İngilizce sözde söylediğim gibi konuşma veya kelimeler değil uygulamalar bunu gösterecektir" dedi.
BAŞKAN OLARAK KINADI
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, CICA Zirvesi'nin kapanışının ardından basın toplantısı düzenledi. CICA kurallarına göre, CICA kararlarının oybirliğiyle alındığını belirten Gül, "Bu toplantıda geçen hafta Gazze'ye insani yardım taşıyan Türk gemisine yapılan İsrail saldırısıyal ilgili bir üye hariç konuşmalarında kınamalarını açık bir şekilde ifade etti. Bu ittifak teknik olarak mümkün olamamıştır. Türk dönem başkanlığı olarak bir başkanlık açıklaması yapıyorum. Bir üye hariç diğer üyelerin görüşü olaraktır" dedi.
Cumhurbaşkanı Gül'ün okuduğu başkanlık açıklamasında şöyle denildi:
"Üye ülkelerin büyük bir çoğunluğunun arzusuna rağmen kabul olunmayan meseleler de olmuştur. Türk dönem başkanlığı, bu hususları bir başkanlık açıklamasıyla duyurmayı görev bilmektedir. Bir üye ülke hariç Gazze Şeridi'ne insani yardım taşıyan uluslar arası yardım konvoyuna İsrail Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen eylem karşısında derin endişelerini ifade etmişler ve bu hareketi kınamışlardır. Bir üye ülke hariç, tüm diğer üye ülkeler, bu eylemi, BM şartı ve uluslar arası hukuk ilkelerinin açık ihlali olarak addetmişler ve bu eylem sonucunda sivillerin hayatını kaybetmesini güçlü bir şekilde kınamışlardır."
İSRAİL'E NÜKLEER ÇAĞRI
Gül, başkanlık açıklamasında, BM tarafından kurulacak uluslar arası komisyonun üye ülkelerce desteklendiğini ve Gazze'ye yönelik ambargonun kaldırılması çağrısı yaptıklarını bildirdi. Gül, üye ülkelerin ayrıca, İsrail'e Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na taraf olmak ve Uluslar arası Atom Enerjisi denetimine tabi olma çağrısı yapıldığını söyledi. Gül, üye ülkelerin, İsrali'in Arap topraklarından çekilmesi, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin Devleti kurulması, Filistinli göçmenlerin sorunlarının ilgili BM kararları temelinde çözümlenmesi çağrısı yaptıklarını belirtti.
İSRAİL'İN ADINI ANMAK İSTEMEDİ
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, başkanlık açıklamasını yaptıktan sonra basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin, "Bir üye hariç dediniz. Acaba İsrail mi?" sorusuna, "Buraya, üye 22 ülke var. Teşkilatın kuralları gereği ittifakla yayınlanması gerekiyor. Teknik olarak mümkün olmayan bir konu. Bir ülke şüphesiz ki İsrail. İsmini tekrar tekrar anmamak için söylemedim, bilinen bir şey olduğu için" yanıtını verdi.
21 ÜLKENİN YETKİSİYLE KINADI
Gül, "CICA zirvesi Gazze olayıyla ilgili uluslarası toplumda nasıl kayda geçti" şeklindeki bir soruya da, "Bu, bu zirveyle ilgili bir noksanlık değil. Kural gereği herkesin ittifakla karar almasıyla bir deklarasyon yayınlanabilir. 22 üyeden biri İsrail olduğu için bu teknik olarak mümkün olmayan bir şey. Bir üye hariç bütün ülkeler bana bu açıklamayı yapma yetkisi verdiyse burada dikkate alınacak şey yazılı metin değildir" dedi.
1'İNCİ DÜNYA SAVAŞINDAN BERİ İLK KEZ
Bir gazetecinin, "Siz genelde uluslar arası saldırılar karşısında barışçıl, yapıcı mesajlar verirsiniz. Sizin bu konuda sertleşmenize, vurucu olmanızı gerektiren etki neydi?" sorusuna, Gül, "Uzun süre Dışişleri Bakanlığı yapmış biri olarak dış politikada retorik yapmam. Türkler'in öldürülmesine birçok yerde şahit olduk. Ama bunlar hep ya bir terör örgütü ya da organize suç örgütüdür. Asala, PKK, El-Kaide olmuştur. Ama ilk defa bir ülkenin ordusu, askerleri bu hatayı yapmışlardır. İlk defa bir ülkenin askerleri bu saldırıyı yapmıştır. 1'inci Dünya Harbi'nden bu yana ilk defa olan bir şeydir. Bunu affetmemiz mümkün değildir. Bunu kabul edilebilir bir şekilde telafi ederlerse, ancak o zaman belli bir miktar bunu ancak tamir edebilir. Yoksa bunun unutulması Türkiye tarafından mümkün değildir, gayet açık söylüyorum" diye yanıtladı.
"Deklarasyon metni hazırlanırken İsrail kendisini nasıl savundu" şeklindeki bir soruya da Gül, "İsrail'in herhangi bir savunması söz konusu değil" dedi.