Başbakan Erdoğan’ın ‘Dersim’i CHP bombaladı’ sözleri yeni bir tartışma başlattı. Başbakan Erdoğan’ın sözlerine en ilginç tepki CHP Tunceli Milletvekili Kamer Genç’ten geldi.

Kendisinin 1937-38’deki askeri harekât sırasında öldürülenlerin yakınlarına bir ödeme yapılmasını içeren bir yasa teklifi verdiğini anımsatan Genç, şunları söyledi: “Böyle kaçak güreşeceğine, halkı kandıracağına Tayyip Erdoğan yiğitlik yapsın da bunun gereğini yerine getirsin. Bunların hiçbirini yapmayacaksın, şunun bunun hoşuna gider diye insanları kandıracaksın. Peki sen o makamda soğanbaşı mısın? Bir defa 20 bin, 30 bin, 40 bin kişi öldürüldü diyor. Kaç kişi öldürüldü? Bunu söyle. Devletin kayıtları var. Soğanbaşı değilsen kayıtları açıkla. Benim kanun teklifim var. Buyursun, tartışalım bunu Meclis’te.”

O dönemde başbakanın Celal Bayar olduğunu belirten Genç, “Başbakan kasten olayı saptırıyor” dedi. Genç’in açıklamalarına Grup Başkan vekili Kemal Anadol da destek verdi. Anadol düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:

“Dersim olayıyla ilgili aslı astarı olmayan açıklamalar yapmakta. CHP’yi güya sıkıştıracağını sanıyor. Halkımızın özellikle genç kuşakların bir takım gerçekleri öğrenmesi lazım. Erdoğan’ın sözlerini cevapsız bırakırsak tarih karşısında suç işleriz. ‘Dersim’i CHP bombaladı. Cumhurbaşkanı kimdi, İsmet İnönü’ dedi. Bu büyük bir yalan. ‘Dersim ayaklanması’ denilen olay, 21 Mart 1937’de başladı. Olaylar devam ederken Hükümet oraya asker göndermiş, 20 Eylül 1937 tarihinde Başbakan İnönü’ye Atatürk, onun isteği üzerine 1.5 ay izin vermiş. İnönü izne ayrılmış. Bu izinle birlikte Celal Bayar başbakanlığa vekaleten atanmış. Başbakan vekili olarak idari ve siyasi sorumluluk kendisinde. 22 Ekim 1937’de ayaklanma denetim altına alınmış bombalama varsa bu arada olmuş. İnönü, 21 Ekim’de başbakanlıktan istifa etti. Aynı gün Bayar asaleten başbakan oldu. 15 Kasım’da Seyid Rıza ve 6 arkadaşı idam ediliyor. Başbakan Celal Bayar. 10 Kasım 1938 tarihinde Atatürk vefat ediyor. 11 Kasım 1938’de İnönü cumhurbaşkanı oluyor. Dersim 1937’de oluyor, İnönü 1 yıl sonra cumhurbaşkanı oluyor. Başbakan İnönü’nün 11 Kasım 1938 tarihinde cumhurbaşkanı olduğunu bilmiyor ve bunları cehaletten söylüyorsa büyük felaketle karşı karşıyayız. Böyle bir başbakan yönetiyor Türkiye’yi. Ancak bildiği halde tarihi gerçekleri yalan söyleyerek değiştirmek istiyorsa felaketin ötesinde rezaletle karşı karşıyayız. Bunun beraberliği yok. CHP olarak biz tek parti dönemi dahil tüm geçmişimizin onurla arkasında duruyoruz.”

Anadol, CHP’yi yerden yere vuran, DP’yi kurarak soruşturma komisyonları kuran Celal Bayar’ı o gün dünyada olmayan kendilerinin savunduğunu anlatırken, “Adnan Menderes’i de savunuyoruz” dedi.

Erdoğan ne demişti

“Vergi vermediler diye Dersim’in köylerini kim bombaladı? Zamanının, o zamanki Cumhurbaşkanı’nın emriyle... Kimdi? İsmet İnönü, CHP’nin başındaydı. Yani CHP bombaladı. 20 bin, 30 bin, 40 bin, 50 bin kişinin yargısız infaz edildiği söylenir. İnsaf ya. İşte sizin cemaziyülevveliniz bu. Gelin de siz bunu temizleyin önce.”

Siyasete alet edilmeyecek kadar hassas bir konu

Yusuf Halacoğlu: Dersim sadece Türkiye Cumhuriyeti’nin problemi değildi. Osmanlı döneminde ne kadar kaçkın adam varsa hepsi oraya sürülmüştü. Çünkü devletin gücü yetmiyordu. Dersim Kürt zannediliyor. Devletle karşı karşıya gelenlerin hepsi Kürt değil ki. Bu bölgedeki 87 aşiret Türkmendir sadece 5 aşiret Kürt’tür. Dersim olaylarından sonra sürgüne gidenlerin hepsi Türkmendir. Siyasetçiler hiçbir zaman bu konuyu siyasete alet etmemeleri lazım. Dersim’de yanlışlar da yapılmıştır ama yapılması gereken bir harekat düzenlenmiştir.

‘Başbakan’ı danışmanları yanıltıyor’

Müfit Yüksel (Sosyolog,yazar): Dönemin Başbakanı Celal Bayar Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk. Olaylar 1937’de başlayıp 1939’a sarktığı için olayların son dönemi İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığına da denk geliyor. Başbakan, İsmet İnönü CHP ile özdeşleşmiş olduğu için CHP’ye yüklenirken İnönü’nün ismini de kullanıyor. O dönemin şartlarında tek parti olarak CHP bir otorite kurmuştu ve devletin politikalarını uyguluyordu. Başbakan’ın yaptığı maddi yanlışlık danışmanları tarafından verilen metindeki bilgilerden kaynaklanıyor olabilir.
16.08.2010