Bu karar, sırada bekleyen diğer davalar için de emsal teşkil edecek.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Müslüman olmayan azınlıklara ait vakıflar tarafından Türkiye aleyhine açılmış davalarla ilgili ilk kararını açıkladı ve Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı’nın, 1997 yılında yaptığı başvuruyu karara bağladı. NTV'nin haberine göre, Strasbourg Mahkemesi, Türkiye’de Müslüman olmayan dini azınlıklara ait vakıfların mülk edinmeleriyle ilgili mevcut yasal düzenlemelerin Lozan Antlaşması’yla Kısıtlandığını savunan, bu durumun da, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin mülkiyet hakkı ve ayrımcılıkla ilgili maddelerine aykırı olduğunu öne süren vakfın mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

AİHM, ayrımcılık yapıldığı iddiası konusunda ise başvuruyu incelemeye gerek görmedi. Davanın hassas noktalarından biri de buydu, çünkü AİHM ayrımcılık yapıldığına karar vermiş olsaydı Ankara, Müslüman olmayan azınlığına ayrımcılıktan hüküm giymiş olacaktı.

AİHM, davacı vakfın tazminat talebini de tam olarak karşılamadı. Mahkeme, vakfa ait iptal edilen tapuların tekrar vakıf adına kaydedilmesini karara bağladı. Bu işlem gerekli kurumlar tarafından gerçekleştirilmezse, Türkiye’nin karar kesinleştikten sonra Fener Rum Erkek Lisesi Vakfı’na mahkeme masrafları da dahil 910 bin Euro tazminat ödemesine karar kıldı.

Türk hükümeti, bu davayla ilgili olarak Strasbourg mahkemesine ilettiği belgelerde, son yıllarda dini azınlık vakıfları konusunda yasal düzenlemelere gidildiğini, 116 cemaat vakfının 2 bin 234 gayrı menkul hakkında kayıt başvurusunda bulunduğunu ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün bu başvuruların 434’üne olumlu yanıt verdiğini bildirdi.

Azınlık vakıfları ise yapılan yasal düzenlemelerin vakıfların 1936 ve 1974 yılları arasında bağış ve diğer yollarla edindikleri gayrı menkullerin iadesini öngörmediğini ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 1936 sonrası elde edilen gayrı menkullerin kaydını reddettiğini belirterek Türk hükümetinin savunmasına karşı çıkıyor.

Strasbourg Mahkemesi tarafından açıklanan karar, benzer davalar için örnek teşkil edecek olması bakımından önem taşıyor. AİHM gündeminde benzer çok sayıda başvuru bulunuyor.